Ο ΝΟΑΜ ΤΣΟΜΣΚΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΔΩΡΕΑΝ ΠΑΙΔΕΙΑ

h

Πανεπιστήμιο του Τορόντο, Σκάρμπορο, 6 Απριλίου 2011
[Μετάφραση του απομαγνητοφωνημένου κειμένου από την επίσημη ιστοσελίδα του ομιλητή http://chomsky.info. Για την πλήρη διάλεξη, ο σύνδεσμος είναι http://bit.ly/oJEEUZ]

Πριν από λίγους μήνες, πήγα στο Μεξικό για διαλέξεις στο Εθνικό Πανεπιστήμιο (UNAM). Πρόκειται για ένα εντυπωσιακό πανεπιστήμιο με εκατοντάδες χιλιάδες φοιτητές - φοιτητές υψηλού επιπέδου και αφοσιωμένους – εξαιρετικές σχολές. Και είναι δωρεάν. Στην πραγματικότητα, η κυβέρνηση τους πριν από δέκα χρόνια αποπειράθηκε να προσθέσει και περιορισμένα δίδακτρα αλλά, μετά από μια εθνικού επιπέδου αποχή των φοιτητών, τελικά υποχώρησε. Και μάλιστα, υπάρχει ένα κτίριο διοίκησης που τελεί ακόμα υπό κατάληψη από τους φοιτητές και χρησιμοποιείται σαν κέντρο ακτιβισμού για όλη την πόλη. Υπάρχει επίσης, στην ίδια την πόλη, ένα άλλο πανεπιστήμιο το οποίο όχι μόνο είναι δωρεάν αλλά έχει και ελεύθερες εγγραφές. Παρέχει μάλιστα δυνατότητα ενισχύσεων σε όσους το χρειάζονται. Πήγα και εκεί: έχει και αυτό εντυπωσιακό επίπεδο σπουδών, φοιτητών, σχολών κλπ. Και μιλάμε για το Μεξικό: μια φτωχή χώρα.

Αμέσως μετά από αυτό το ταξίδι έτυχε να βρεθώ στην Καλιφόρνια, το πλουσιότερο πιθανώς μέρος του κόσμου. Και εκεί έτυχε να δίνω διαλέξεις σε πανεπιστήμια. Στην Καλιφόρνια τα κύρια πανεπιστήμια, Μπέρκλεϋ και Λος Άντζελες (UCLA), είναι ιδιωτικά πανεπιστήμια κατά βάση περιορισμένης πρόσβασης – με κολοσσιαία δίδακτρα, δεκάδες χιλιάδες δολάρια, και τεράστια πριμοδότηση. Κατά γενική παραδοχή αυτά πολύ σύντομα θα ιδιωτικοποιηθούν και το υπόλοιπο σύστημα παιδείας – που ήταν ένα πολύ καλό σύστημα, το καλύτερο δημόσιο σύστημα του κόσμου – θα περιοριστεί πιθανώς στην τεχνική εκπαίδευση ή σε κάτι παρεμφερές. Η ιδιωτικοποίηση αυτή φυσικά σημαίνει ιδιωτικοποίηση για του πλούσιους [και μία] κατά βάση τεχνική κατάρτιση χαμηλότερου επιπέδου για τους υπόλοιπους. Και αυτό συμβαίνει σε όλη τη χώρα. Στις περισσότερες πολιτείες τα δίδακτρα καλύπτουν περισσότερο από το 50% του προϋπολογισμού των κολλεγίων. Συμβαίνει επίσης στην πλειοψηφία των ερευνητικών πανεπιστημίων. Αρκετά σύντομα μόνο τα τοπικά κολλέγια – καταλαβαίνετε ότι πρόκειται για το χαμηλότερο επίπεδο του συστήματος – θα λαμβάνουν άξια λόγου χρηματοδότηση από το κράτος, αλλά ακόμα και αυτά ήδη δέχονται αντίστοιχη επίθεση. Και οι αναλυτές εν γένει συμφωνούν πως, σας το μεταφέρω αυτολεξεί: ‘Η εποχή των οικονομικά βιώσιμων δημόσιων πανεπιστημίων τετραετούς φοίτησης που επιδοτούνται υπερβολικά από το κράτος μάλλον έχει παρέλθει’.

Αυτό τώρα είναι σημαντικό πάτημα για να εφαρμόσει κανείς πολιτικές κατήχησης της νεολαίας. Άνθρωποι πιασμένοι στην παγίδα των χρεών έχουν ελάχιστες εναλλακτικές. Φυσικά αυτό ισχύει για τον κοινωνικό έλεγχο εν γένει. Αυτό επίσης είναι βασική σταθερά στην διεθνή πολιτική – όσοι από εσάς [τους φοιτητές του ακροατηρίου] μελετούν το ΔΝΤ, την Παγκόσμια Τράπεζα και άλλους οργανισμούς το γνωρίζουν καλά. Όπως είναι εμφανές από το παράδειγμα Μεξικού/Καλιφόρνιας, τα αίτια για την συνειδητή καταστροφή του μεγαλύτερου δημόσιου συστήματος παιδείας στον κόσμο δεν είναι οικονομικά. Ο οικονομολόγος Νταγκ Χένγουντ (Doug Henwood) καταδεικνύει ότι θα ήταν αρκετά απλό να καταστήσουμε την ανώτατη παιδεία εντελώς δωρεάν. Στις ΗΠΑ η παιδεία δαπανά λιγότερο από 2% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ). Το κατά κεφαλήν μερίδιο – περίπου 1% του ΑΕΠ – είναι το ένα τρίτο του εισοδήματος των 10.000 πλουσιότερων νοικοκυριών της χώρας. Δηλαδή, περίπου όσο οι δαπάνες του Πενταγώνου για ένα τρίμηνο και λιγότερο από τέσσερεις μήνες χαμένων δαπανών για την διοίκηση του ιδιωτικοποιημένου συστήματος υγείας, το οποίο αποτελεί διεθνές σκάνδαλο.
[Το κόστος του συστήματος υγείας] είναι περίπου ίσο με δυο φορές την κατά κεφαλήν δαπάνη σε συγκρίσιμες χώρες, έχει να επιδείξει ορισμένα από τα χειρότερα αποτελέσματα, ενώ στην πράξη αποτελεί την βάση για το περίφημο [εθνικό] έλλειμμα. Εάν οι ΗΠΑ είχαν τον ίδιο τύπο συστήματος υγείας με άλλες βιομηχανικές χώρες, όχι μόνο δεν θα υπήρχε έλλειμμα, αλλά θα είχαμε και πλεόνασμα. Δυστυχώς, το να παρουσιάσει κανείς αυτά τα δεδομένα σε μία προεκλογική καμπάνια θα ήταν τρελά αυτοκτονικό, μας υποδεικνύει ο Χένγουντ. Φυσικά έχει δίκιο. Σε μια δημοκρατία όπου οι εκλογές στην ουσία εξαγοράζονται από τα συγκεντρωμένα ιδιωτικά κεφάλαια δεν έχει σημασία το τι θέλει το κοινωνικό σύνολο. Το κοινωνικό σύνολο μάλιστα έχει δώσει την έγκρισή του σε αυτή την κατάσταση εδώ και πολύ καιρό, αλλά είναι και αδιάφορο προς μια σωστά λειτουργούσα δημοκρατία.

Πρέπει να θυμόμαστε ότι η περίοδος της μεγάλης ανάπτυξης στην αμερικανική οικονομία περιλαμβάνει τις δεκαετίες αμέσως μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, ευρύτερα γνωστές μεταξύ των οικονομολόγων ως ‘Χρυσή Εποχή’. Η εποχή αυτή άντλησε ενέργεια από μια οικονομικά βιώσιμη δημόσια παιδεία και από την πανεπιστημιακή έρευνα. Η βιώσιμη δημόσια παιδεία περιλαμβάνει και την Πράξη Επαναπροσαρμογής Υπηρετούντων [1], η οποία παρείχε δωρεάν παιδεία στους βετεράνους – και θυμηθείτε ότι επρόκειτο για μια χώρα πολύ φτωχότερη απ΄ό,τι σήμερα. Ακόμα και στα ιδιωτικά κολλέγια συναντούσε κανείς εξαιρετικά χαμηλά δίδακτρα. Μάλιστα, και εγώ πήγα σε κολλέγιο περιορισμένης πρόσβασης και τότε κόστιζε εκατό δολάρια το χρόνο – και το ποσό μπορεί να έχει μεγαλύτερη αξία σήμερα, ξέρετε, αλλά δεν είναι υπερβολικό και φυσικά όχι τριάντα ή σαράντα χιλιάδες.
Τι συμβαίνει με την έρευνα στα πανεπιστήμια; Κοιτάξτε, όπως προανέφερα, αυτή αποτελεί τον πυρήνα της οικονομίας της υψηλής τεχνολογίας. Και αυτό περιλαμβάνει τους υπολογιστές, το ίντερνετ – στην πράξη όλη την επανάσταση της πληροφορικής και ένα σωρό άλλα.
Η αποδόμηση του συστήματος αυτού από την δεκαετία του ‘70 είναι μία από τις πολλές κινήσεις προς μία έξυπνα διπολική κοινωνία: πολύ στενή συγκέντρωση πλούτου από τη μια και στασιμότητα για σχεδόν όλους τους υπόλοιπους από την άλλη. Επίσης, έχει άμεσες οικονομικές επιπτώσεις. Πάρτε για παράδειγμα την Καλιφόρνια: αυτό που κάνουν στο σύστημα δημόσιας παιδείας πρόκειται να υπονομεύσει την οικονομία που στηρίζεται σε ένα εξειδικευμένο σώμα εργαζομένων και στην δημιουργική καινοτομία, στη Σίλικον Βάλεϊ και ούτω καθεξής. Όμως, πέραν από το τεράστιο ανθρώπινο κόστος της αποστέρησης των πολλών από αξιοπρεπείς ευκαιρίες εκπαίδευσης που επιφέρουν, οι πολιτικές αυτές υποσκάπτουν και την ανταγωνιστική δυνατότητα των ΗΠΑ. Και αυτό είναι επιβλαβές για την μάζα του πληθυσμού αλλά δεν έχει καμία σημασία για το απειροελάχιστο ποσοστό του πληθυσμού που διαθέτει υπερσυγκέντρωση πλούτου και δύναμης. Στην πράξη, στα χρόνια μετά το Υπόμνημα Πάουελ [2] έχουμε περιέλθει σε μία φάση κρατικού καπιταλισμού εντός του οποίου το μέλλον δεν φαίνεται να υπόσχεται πολλά. Το κέρδος προέρχεται ολοένα και περισσότερο από χρηματοοικονομικά τερτίπια. Οι εταιρικές πολιτικές ρέπουν προς το βραχυπρόθεσμο κέρδος και αυτό μειώνει το ενδιαφέρον για μακροπρόθεσμη αφοσίωση στην επιχείρηση. Θα μιλήσουμε περισσότερο για αυτό αύριο, αλλά σήμερα θα ήθελα να μιλήσω περισσότερο για τις επιπτώσεις στην παιδεία, οι οποίες είναι αρκετά σημαντικές.

Υποθέστε ότι, όπως ολοένα και περισσότερο συμβαίνει – και όχι μόνο στις ΗΠΑ παρεμπιπτόντως – ότι τα πανεπιστήμια δεν χρηματοδοτούνται από το κράτος με την έννοια της κοινωνικού συνόλου. Τότε, πώς θα επιβιώσουν τα πανεπιστήμια; Τα πανεπιστήμια είναι παρασιτικά ιδρύματα. Δεν παράγουν αγαθά για το κέρδος, ευτυχώς – πιθανώς θα το κάνουν κάποια από αυτές τις μέρες. Το θέμα της χρηματοδότησης εγείρει πολλά ερωτήματα προβληματισμού, τα οποία δεν θα προέκυπταν εάν η υιοθέτηση της ανεξάρτητης σκέψης και η έρευνα θεωρούνταν δημόσια αγαθά, με πραγματική αξία καθ’ εαυτά. Αυτό είναι το παραδοσιακό ιδανικό των πανεπιστημίων, παρ’ όλο που γίνονται αξιοσημείωτες προσπάθειες να αλλάξει.
Για παράδειγμα, πάρτε τη Βρετανία: σύμφωνα με τον βρετανικό τύπο, το Συμβούλιο Τεχνών και Ανθρωπιστικών Ερευνών [3] πρόσφατα διετάχθη να δαπανήσει ένα σημαντικό ποσό χρηματοδότησης του οράματος του πρωθυπουργού για τη χώρα. Για αυτό που ο ίδιος αποκαλεί ‘Μεγάλη Κοινωνία’ και που σημαίνει μεγάλα κέρδη για τις επιχειρήσεις και οι άλλοι να πάνε να φροντίσουν μόνοι τους εαυτούς τους. Η κυβέρνηση παρήγαγε αυτό που η ίδια αποκαλεί επεξήγηση της Αρχής του Χαλντέιν (Haldane Principle). Πρόκειται για μία αρχή ηλικίας εκατό ετών που έφραζε τέτοιες κυβερνητικές επελάσεις στην ακαδημαϊκή έρευνα. Εάν κάτι τέτοιο ισχύει - και μου είναι αρκετά δύσκολο να το πιστέψω - αλλά εάν ισχύει, το χέρι του Μεγάλου Αδερφού θα πέσει αρκετά βαρύ στην έρευνα και την καινοτομία στο πεδίο των τεχνών και των ανθρωπιστικών επιστημών, διότι τα ‘αφεντικά της ανθρωπότητας’ ακολουθούν τις προτροπές του Υπομνήματος Πάουελ, προστατεύοντας φυσικά την ακαδημαϊκή ελευθερία με τρόπους που θα εγκρίνονταν σιωπηλά από τους ‘Ακατονόμαστους’ – για να δανειστώ και μια έκφραση από την ρητορική των εγγονών μου. Η Βρετανία του Κάμερον αναζητά την πρωτιά στην επίθεση κατά της δημόσιας παιδείας, ο υπόλοιπος Δυτικός Κόσμος δεν υπολείπεται σημαντικά και σε κάποια ζητήματα οι ΗΠΑ είναι ήδη μπροστά.

Γενικότερα, σε έναν πολιτισμό που διοικείται από τις εταιρείες, το παραδοσιακό ιδανικό της ελεύθερης και ανεξάρτητης σκέψης μπορεί στα λόγια να εξαίρεται, αλλά άλλες αξίες τείνουν να βρίσκονται ψηλότερα στην ατζέντα. Η υπεράσπιση της αυθεντικής ελευθερίας των ιδρυμάτων δεν είναι εύκολη υπόθεση, όμως δεν είναι σε καμιά περίπτωση ανέλπιδη. Θα μιλήσω για την περίπτωση που γνωρίζω καλύτερα, τον δικό μου πανεπιστημιακό χώρο. Πρόκειται για μια εντυπωσιακή περίπτωση εξ αιτίας της φύσης της χρηματοδότησής του. Τεχνικά είναι ένα ιδιωτικό πανεπιστήμιο αλλά δέχεται μια τεράστια κρατική χρηματοδότηση – συντριπτική - ιδιαίτερα μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Όταν μπήκα στη σχολή πριν από 55 χρόνια υπήρχαν στρατιωτικά εργαστήρια - από τότε έχουν στην πράξη αποκοπεί. Τα ακαδημαϊκά προγράμματα επίσης εκείνη την περίοδο, τη δεκαετία του ‘50, χρηματοδοτούνταν αποκλειστικά από το Πεντάγωνο. Κάτω από την πίεση των φοιτητών στην ‘ταραγμένη περίοδο’ του ’60 υπήρξαν διαμαρτυρίες για την κατάσταση και εκκλήσεις για διερεύνηση. Το 1969 συστάθηκε μια επιτροπή φοιτητών της σχολής για να διερευνήσει το ζήτημα. Ήμουν μέλος της, χάρις εν μέρει στην πίεση των φοιτητών. Η επιτροπή έιχε ενδιαφέρον και ανακάλυψε ότι παρά την προέλευση της χρηματοδότησης (το Πεντάγωνο) σχεδόν στο σύνολο του ακαδημαϊκού προγράμματος δεν υπήρχε εργασία συνδεόμενη με το στρατό εντός του πανεπιστημιακού χώρου - υπό την αίρεση φυσικά ότι θεωρητικά οτιδήποτε θα μπορούσε να έχει μια στρατιωτική εφαρμογή. Στην πραγματικότητα, υπήρχε και μια εξαίρεση σε αυτό: το τμήμα πολιτικών επιστημών ήταν βαθειά αναμεμιγμένο στον πόλεμο του Βιετνάμ κάτω από ένα πέπλο δήθεν ειρηνικής έρευνας. Από εκείνη την περίοδο και μετά, η χρηματοδότηση από το Πεντάγωνο άρχισε να φθίνει και η χρηματοδότηση από κρατικά ιδρύματα του χώρου της υγείας άρχισε να διογκώνεται. Και υπάρχει λόγος γι΄ αυτό: αντανακλά αντίστοιχες αλλαγές στην οικονομία.

Κατά τις δεκαετίες του ’50 και του ’60 η αιχμή της οικονομίας βασιζόταν στα ηλεκτρονικά. Το Πεντάγωνο παρείχε έναν εύσχημο τρόπο να κλέβεις χρήματα από τους φορολογούμενους, αφήνοντάς τους να σκέπτονται πως προστατεύονται από τους Ρώσους ή κάποιους άλλους, και να τα κατευθύνεις προς τη δημιουργία επιχειρηματικού κέρδους. Και αυτό γινόταν πολύ αποτελεσματικά: περιελάμβανε τους υπολογιστές, το ίντερνετ, την επανάσταση της πληροφορικής. Μάλιστα, το μεγαλύτερο μέρος της σύγχρονης οικονομίας της υψηλής τεχνολογίας προέρχεται από εκεί. Σε πιο πρόσφατα χρόνια η οικονομία βασίστηκε περισσότερο στη βιολογία και κατά συνέπεια η δημόσια χρηματοδότηση αλλάζει ρώτα. Πριν από πενήντα χρόνια, εάν κοίταζες γύρω από το ΜΙΤ [4] έβρισκες μικρές εταιρείες φοιτητών στο ξεκίνημά τους. Αντλούσαν χρηματοδότηση για έρευνα από το Πεντάγωνο και εάν πετύχαιναν εξαγοράζονταν από μεγάλες εταιρείες. Όσοι από εσάς [τους ακροατές του ακροατηρίου] γνωρίζουν κάτι από την οικονομία της υψηλής τεχνολογίας θα καταλάβουν ότι αυτός ήταν η διάσημη Εθνική Οδός 128. Έτσι ήταν πενήντα χρόνια πριν. Σήμερα εάν κυκλοφορήσετε λίγο στο πανεπιστήμιο αυτό [το ΜΙΤ] θα δείτε ότι οι μικρές αυτές εταιρείες είναι προσανατολισμένες στη βιολογία και η ίδια διαδικασία συνεχίζεται: με την γενετική μηχανική, την βιοτεχνολογία, την φαρμακευτική. Όλα τα μεγάλα κτίρια που υψώνονται ανήκουν στην εταιρεία Νοβάρτις (Novartis) και άλλες τέτοιες . Αυτός είναι ο τρόπος που λειτουργεί η αποκαλούμενη οικονομία του επιχειρείν. Επίσης, υπάρχει μεταστροφή προς την βραχυπρόθεσμη εφαρμοσμένη εργασία. Το Πεντάγωνο και τα Εθνικά Ιδρύματα Υγείας ασχολούνται με το απώτερο μέλλον της προχωρημένης οικονομίας. Αντιθέτως, μία επιχείρηση συνήθως απαιτεί κάτι αξιοποιήσιμο: να το χρησιμοποιήσει αυτή, να μην το χρησιμοποιήσουν οι ανταγωνιστές της και να το χρησιμοποιήσει αύριο. Δεν έχω μάλιστα υπ΄ όψιν μου κάποια επισταμένη σχετική μελέτη, όμως μου φαίνεται αρκετά καθαρό ότι η μεταστροφή προς την εταιρική χρηματοδότηση οδηγεί περισσότερο προς τη βραχυπρόθεσμη εφαρμοσμένη έρευνα και λιγότερο προς την εξερεύνηση ενός πεδίου που θα μπορούσε να αποδειχθεί ενδιαφέρον και σημαντικό σε βάθος χρόνου.
Μία άλλη συνέπεια της εταιρικής χρηματοδότησης είναι η μυστικότητα. Κάτι που εκπλήσσει αρκετούς ανθρώπους είναι ότι τον καιρό της χρηματοδότησης από το Πεντάγωνο δεν υπήρχε μυστικότητα. Επίσης δεν υπήρχε και υπηρεσία ασφάλειας στον χώρο του πανεπιστημίου. Μπορεί να το θυμάστε αυτό: θα μπορούσες να κόβεις βόλτες σε εργαστήρια χρηματοδοτούμενα από το Πεντάγωνο εικοσιτέσσερις ώρες το εικοσιτετράωρο χωρίς να χρειάζεται να βάζεις πουθενά καμία κάρτα. Καμία μυστικότητα, ήταν όλα ορθάνοιχτα. Όμως σήμερα υπάρχει μυστικότητα και βέβαια σε μια επιχείρηση δεν μπορούν να την επιβάλουν τη μυστικότητα, αλλά μπορούν να σου ξεκαθαρίσουν ότι δεν πρόκειται να δεις ανανέωση συμβολαίου εάν η δουλειά σου διαρρεύσει σε τρίτους – και έχουν συμβεί τέτοια, και μάλιστα έχουν οδηγήσει και σε σκάνδαλα, κάποια εκ των οποίων ήταν αρκετά κραυγαλέα ώστε δουν και το εξώφυλλο της Γουώλ Στρητ Τζέρναλ [5].
Η εξωτερική χρηματοδότηση έχει και άλλες παρενέργειες επί του πανεπιστημίου, εκτός αν είναι ελεύθερη, χωρίς περιορισμούς και συμβατή με την Αρχή του Χαλντέιν. Πράγματι, αυτό ίσχυε σε σημαντικό βαθμό για την χρηματοδότηση από το Πεντάγωνο και από άλλα εθνικά ιδρύματα. Παρ΄ όλα αυτά, κάθε είδος εξωτερικής χρηματοδότησης έχει παρενέργειες, ακόμα και αν υπακούει στην Αρχή του Χαλντέιν. Υποθέστε π.χ. ότι χάρις σε αυτήν ιδρύεται μία εκπαιδευτική ή ερευνητική εγκατάσταση. Η ενέργεια αυτή αλλάζει αυτόματα την ισορροπία της ακαδημαϊκής δραστηριότητας και αυτό μπορεί να απειλήσει την ανεξαρτησία και την ακεραιότητα του ιδρύματος – και στην περίπτωση της εταιρικη΄ς χρηματοδότησης πολύ σοβαρά.

Η ιδιωτικοποίηση είναι δυνατόν να έχει και άλλου τύπου επιρροές. Οι εταιρικοί μάνατζερς έχουν ένα καθήκον: πρέπει να εστιάσουν στην κερδοφορία και να μετατρέψουν όσο το δυνατόν μεγαλύτερο μέρος της ζωής σε εμπορεύσιμα αγαθά. Και όχι επειδή είναι κακοί άνθρωποι - απλώς είναι η δουλειά τους αυτή. Στην αγγλο-αμερικανική νομοθεσία είναι επίσης και νομική τους υποχρέωση. Πολλά μπορούν να ειπωθούν για το θέμα αυτό, αλλά ένα συγκεκριμένο στοιχείο από αυτά αφορά τα πανεπιστήμια και πολλούς άλλους. Μία ειδική επίπτωση είναι η επικέντρωση στην αποκαλούμενη ‘αποδοτικότητα’ που είναι ενδιαφέρουσα σύλληψη και όχι αυστηρά οικονομική. Έχει κρίσιμη ιδεολογική διάσταση: εάν μια επιχείρηση μειώσει το προσωπικό της, μπορεί να καταστεί, με βάση τα τεχνικά κριτήρια, περισσότερο αποδοτική, καθώς μειώνει το κόστος της. Στη συνήθη περίπτωση κάτι τέτοιο μεταφέρει το βάρος στο κοινωνικό σύνολο, ένα πολύ οικείο φαινόμενο το οποίο συνεχώς παρατηρούμε. Τα κόστη για το κοινωνικό σύνολο δεν μετρώνται - και είναι κολοσσιαία. Αυτή είναι μία επιλογή που δεν βασίζεται στην οικονομική θεωρία, αλλά σε μία ιδεολογική απόφαση η οποία σχετίζεται άμεσα με τα αποκαλούμενα ‘επιχειρηματικά μοντέλα’ των πανεπιστημίων. Η αύξηση των φοιτητών ανά τμήμα ή η πρόσληψη φτηνού και προσωρινού ανθρώπινου δυναμικού, π.χ. τελειοφοίτων αντί προσωπικού μόνιμης απασχόλησης, μπορεί να έχει θετική αντανάκλαση στον ισολογισμό του πανεπιστημίου, αλλά ενέχει σημαντικά κόστη. Αυτά μεταβιβάζονται και δεν μετρώνται. Μεταβιβάζονται στους φοιτητές και στην κοινωνία ως εκπτώσεις στην ποιότητα της παιδείας και της διδασκαλίας.

Επιπλέον αυτών, δεν υπάρχει κανένας τρόπος να μετρηθούν τα ανθρωπιστικά και κοινωνικά κόστη της μετατροπής των σχολείων και των πανεπιστημίων σε εγκαταστάσεις που παράγουν εμπορεύσιμα αγαθά για την αγορά εργασίας, εγκαταλείποντας ταυτόχρονα το παραδοσιακό ιδανικό των πανεπιστημίων, δηλ. την υιοθέτηση της δημιουργικής και ανεξάρτητης σκέψης και έρευνας, την αμφισβήτηση παγιωμένων πεποιθήσεων, την εξερεύνηση νέων οριζόντων και την αποδέσμευση από εξωτερικούς περιορισμούς. Το ιδανικό αυτό έχει αναμφισβήτητα αστοχήσει στην πράξη, όμως στο βαθμό που πραγματοποιείται αποτελεί ένα καλό μέτρο του επιπέδου του πολιτισμού μας.
Αυτή η ιδέα αμφισβητείται ανοιχτά από τους αποκαλούμενους από τον Άνταμ Σμιθ ‘αρχιτέκτονες της πολιτικής’ του συμπλέγματος κράτους – επιχειρήσεων με την κατά μέτωπο επίθεση στην Αρχή του Χαλντέιν στην Βρετανία. Πρόκειται για μία ακραία περίπτωση – μάλιστα τόσο ακραία ώστε εκτιμώ ότι μπορεί να αντικρουστεί. Υπάρχουν όμως και λιγότερο κραυγαλέα παραδείγματα και πολλά από αυτά είναι σύμφυτα με την εξάρτηση από τις πηγές εξωτερικής χρηματοδότησης (κρατικές ή ιδιωτικές). Και οι δύο αυτές πηγές είναι δύσκολο να διαχωριστούν, με δεδομένο τον έλεγχο που ασκούν στο κράτος τα ιδιωτικά συμφέροντα.

Ποια είναι όμως η σωστή αντίδραση στην εξωτερική χρηματοδότηση – αυτή που απειλεί το ιδανικό του ελεύθερου πανεπιστημίου; Λοιπόν, μία επιλογή είναι να την απορρίψει κανείς εξ υπ΄αρχής – και σε αυτή την περίπτωση το πανεπιστήμιο θα υποβαθμιστεί. Μία άλλη επιλογή είναι να αποδεχτεί κανείς ότι είναι και αυτό μέσα στη ζωή να πρέπει στο χώρο εργασίας μου να περνώ δίπλα από την Αίθουσα Διαλέξεων Μάρτιν Λόκχηντ και από το παράθυρό μου να βλέπω το Κτίριο Κόχ [6], τα οποία έχουν τα ονόματα πολυδισεκατομμυριούχων, οι οποίοι αποτελούν βασικούς χρηματοδότες του Tea Party και είναι ηγετικές φιγούρες στις καμπάνιες για την εξάλειψη του εργατικού κινήματος και την εγκαθίδρυση μιας ιδιότυπης εταιρικής τυραννίας.
Τώρα, εάν αυτή η εξωτερική χρηματοδότηση αναζητά την [επιρροή στη] διδασκαλία, την έρευνα και τις άλλες δραστηριότητες, τότε μας δίνεται ένα ισχυρό επιχείρημα ώστε πολύ απλά να αντιταχθούμε ή και να την απορρίψουμε απευθείας, ανεξάρτητα από όποιο κόστος. Τέτοιες έξωθεν επιβολές δεν είναι αναπόφευκτες και αυτό αξίζει να το έχουμε στο μυαλό μας.

ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ

Αυξήθηκε η Εγκληματικότητα

Συγκριτικά στοιχεία με το πρώτο (α’) εξάμηνο του 2010

Δόθηκαν στη δημοσιότητα τα στατιστικά στοιχεία εγκληματικότητας του πρώτου (α’) εξαμήνου του 2011 αναλυτικά για κάθε περιφέρεια και αδίκημα. Επίσης, για το ίδιο χρονικό διάστημα, δίνονται στη δημοσιότητα στατιστικά στοιχεία παράνομης μετανάστευσης, καθώς και συνολικά αποτελέσματα της αστυνομικής ανταπόκρισης (συλλήψεις, εξιχνιάσεις, εξαρθρώσεις).

Τα στοιχεία εγκληματικότητας συγκρίνονται με το αντίστοιχο εξάμηνο του 2010, δεδομένου ότι έχει ορισθεί ως έτος βάσης – σημείο αναφοράς σύγκρισης, αφού αποτελεί αφετηρία εφαρμογής της νέας μεθοδολογίας στις διαδικασίες αναφοράς και καταγραφής περιστατικών, αδικημάτων και συμβάντων.

Υπενθυμίζεται ότι από την αρχή του έτους 2010, για πρώτη φορά, η Ελληνική Αστυνομία με ειδικό λογισμικό αποτυπώνει ηλεκτρονικά και σε πραγματικό χρόνο την εγκληματικότητα σε κάθε περιοχή. Με το νέο και υποχρεωτικό -βάσει της νέας αντεγκληματικής πολιτικής (Πρόγραμμα Αντεγκληματικής Πολιτικής 2010-2014)- τρόπο καταγραφής, μέσω του συστήματος Police On Line, καταγράφονται αναλυτικά, σε καθημερινή βάση και με πληρότητα όλα τα συμβάντα, σε κάθε αστυνομικό τμήμα της χώρας.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το πρώτο (α’) εξάμηνο του 2011, παρά την άνοδο σε ορισμένους δείκτες εγκληματικότητας που επηρεάζουν το περιβάλλον ασφάλειας, εξαρθρώθηκαν σημαντικές πολυμελείς εγκληματικές οργανώσεις που διέπρατταν εγκλήματα βίας, εξιχνιάστηκαν σοβαρές υποθέσεις του κοινού και οργανωμένου εγκλήματος, και συνελήφθησαν άτομα με ειδεχθή εγκληματική συμπεριφορά.

Στο ίδιο χρονικό διάστημα, μεγάλος αριθμός αστυνομικών απορροφήθηκε σε κινητοποιήσεις, συγκεντρώσεις, συναθροίσεις και πορείες που πραγματοποιήθηκαν σε ολόκληρη την Επικράτεια, με σκοπό την ομαλή διεξαγωγή τους και τη διατήρηση της δημόσιας τάξης. Επιπλέον, για την αντιμετώπιση της παράνομης μετανάστευσης καθημερινά απασχολούνται περίπου δεκαπέντε χιλιάδες (15.000) αστυνομικοί, δηλαδή το ένα τρίτο (1/3) περίπου του προσωπικού της Ελληνικής Αστυνομίας, με δεδομένο ότι στην Ελλάδα ανιχνεύεται το 80% με 90% των ανθρώπων που επιχειρούν να εισέλθουν παράνομα στην επικράτεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Α. Στατιστικά Στοιχεία Εγκληματικότητας

Στο πλαίσιο αυτό, ακολουθεί στατιστική απεικόνιση των αδικημάτων και αξιόποινων συμπεριφορών που προκαλούν το κοινό αίσθημα (ανθρωποκτονίες, ληστείες, κλοπές – διαρρήξεις) με συγκριτικά στοιχεία του αντίστοιχου πρώτου (α’) εξαμήνου του 2010.

Ανθρωποκτονίες

Το Α’ εξάμηνο του 2011 διαπράχθηκαν σε όλη την Επικράτεια 92 ανθρωποκτονίες, αριθμός ίδιος με τα αντίστοιχα περσινά δεδομένα. Επίσης διαπράχθηκαν 86 απόπειρες ανθρωποκτονίας έναντι 105 που είχαν καταγραφεί πέρσι (19 λιγότερες σε σύγκριση με αντίστοιχο εξάμηνο του 2010).

Από τις αστυνομικές έρευνες, εξιχνιάστηκαν οι 140 περιπτώσεις τετελεσμένων ανθρωποκτονιών ή αποπειρών, δηλαδή ποσοστό που ξεπερνάει το 78%.

Ληστείες

Το Α’ εξάμηνο του 2011 διαπράχθηκαν σε όλη την Επικράτεια 3.363 ληστείες, 163 περισσότερες σε σχέση με τα αντίστοιχα περσινά δεδομένα. Επίσης διαπράχθηκαν 144 απόπειρες ληστείας έναντι 196 που είχαν καταγραφεί πέρσι, 52 λιγότερες σε σύγκριση με αντίστοιχο εξάμηνο του 2010.

Σε ορισμένα είδη ληστειών, ιδίως σε τράπεζες και ταχυδρομικά ταμιευτήρια, παρατηρείται αισθητή μείωση της τάξης του 67% περίπου.

Συγκεκριμένα, σε επίπεδο Επικράτειας καθώς και στις πόλεις της Αθήνας και Θεσσαλονίκης που καταγράφεται ο κύρος όγκος των ληστειών, στη σύγκριση Α’ εξαμήνου του 2011 σε σχέση με το Α’ εξάμηνο του 2010, αναδεικνύονται τα εξής:

163 περισσότερες ληστείες σε όλη την Επικράτεια

(3.363 ληστείες έναντι 3.200)
195 περισσότερες ληστείες στην Αττική

(2.624 ληστείες έναντι 2.429)
9 λιγότερες ληστείες στη Θεσσαλονίκη

(319 ληστείες έναντι 328)

Ως προς τα είδη των ληστειών που τελέστηκαν στην επικράτεια κατά το Α’ εξάμηνο του 2011, παρατηρείται, σε σχέση με το α’ εξάμηνο του 2010, μείωση σε ορισμένες κατηγορίες ληστειών, ως εξής:

* 140 λιγότερες σε τράπεζες και ταχυδρομικά ταμιευτήρια
* 42 λιγότερες σε σούπερ μάρκετ
* 24 λιγότερες σε ΕΛ.ΤΑ.

Επίσης:

* 226 περισσότερες σε οικίες
* 82 περισσότερες σε καταστήματα
* 25 περισσότερες σε πρατήρια υγρών καυσίμων

Αντίστοιχα στην Αττική, σε ορισμένες κατηγορίες ληστειών καταγράφηκαν:

* 106 λιγότερες ληστείες σε τράπεζες και ταχυδρομικά ταμιευτήρια
* 20 λιγότερες στα ΕΛ.ΤΑ.
* 9 λιγότερες σε σούπερ μάρκετ

Επίσης:

* 137 περισσότερες σε οικίες
* 96 περισσότερες σε καταστήματα
* 20 περισσότερες σε πρατήρια υγρών καυσίμων

Ως προς τις απόπειρες ληστειών, παρατηρείται μείωση σε όλη την Επικράτεια και στα δύο μεγάλα αστικά κέντρα της χώρας. Συγκεκριμένα, κατά το Α’ εξάμηνο του 2011 σε σχέση με το Α’ εξάμηνο του 2010, σημειώνεται:

* 52 λιγότερες απόπειρες σε όλη την Επικράτεια
* 32 λιγότερες απόπειρες στην Αττική
* 6 λιγότερες απόπειρες στη Θεσσαλονίκη

Ταυτόχρονα, στις εξιχνιάσεις των ληστειών παρατηρείται αύξηση στη Θεσσαλονίκη, ενώ στην Επικράτεια και την Αττική παρατηρείται μικρή μείωση. Συγκεκριμένα:

* 54 περισσότερες εξιχνιάσεις στη Θεσσαλονίκη (137 έναντι 83)
* 67 λιγότερες εξιχνιάσεις στην Αττική (586 έναντι 653)
* 40 λιγότερες εξιχνιάσεις στην Επικράτεια (947 έναντι 987)

Κλοπές – Διαρρήξεις

Το Α’ εξάμηνο του 2011 διαπράχθηκαν σε όλη την Επικράτεια 48.262 κλοπές – διαρρήξεις, δηλαδή 3.367 περισσότερες σε σχέση με τα αντίστοιχα περσινά δεδομένα. Επίσης, διαπράχθηκαν 2.513 απόπειρες κλοπής-διάρρηξης έναντι 2.454 που είχαν καταγραφεί πέρσι, δηλαδή 59 λιγότερες σε σύγκριση με αντίστοιχο εξάμηνο του 2010.

Συγκεκριμένα, σε επίπεδο επικράτειας καθώς και στις πόλεις της Αθήνας και Θεσσαλονίκης που καταγράφεται ο κύρος όγκος των κλοπών και των διαρρήξεων, στη σύγκριση Α’ εξαμήνου (Ιανουάριος – Ιούνιος) του 2011 σε σχέση με το Α’ εξάμηνο (Ιανουάριος – Ιούνιος) του 2010, αναδεικνύονται τα εξής:

3.367 περισσότερες κλοπές – διαρρήξεις σε όλη την Επικράτεια

(48.262 κλοπές – διαρρήξεις έναντι 44.895)
1.113 περισσότερες κλοπές – διαρρήξεις στην Αττική

(28.426 κλοπές – διαρρήξεις έναντι 27.313)
101 περισσότερες κλοπές – διαρρήξεις στη Θεσσαλονίκη

(6.159 κλοπές – διαρρήξεις έναντι 6.058)

Ως προς τα είδη κλοπών – διαρρήξεων που τελέστηκαν στην επικράτεια, παρατηρείται ανάλογα μείωση ή αύξηση σε ορισμένες κατηγορίες ως εξής:

* 716 λιγότερες από ΙΧΕ αυτοκίνητα
* 151 λιγότερες σε μέσα συγκοινωνίας
* 259 περισσότερες αρπαγές τσαντών

Αντίστοιχα, στην Αττική καταγράφηκαν:

* 639 λιγότερες κλοπές-διαρρήξεις από ΙΧΕ αυτοκίνητα
* 93 λιγότερες σε μέσα συγκοινωνίας
* 283 περισσότερες αρπαγές τσαντών

Αντίστοιχα, στη Θεσσαλονίκη καταγράφονται:

* 329 λιγότερες κλοπές – διαρρήξεις από ΙΧΕ αυτοκίνητα
* 57 λιγότερες σε μέσα συγκοινωνίας
* 13 περισσότερες αρπαγές τσαντών

Περαιτέρω μείωση εντοπίζεται στις απόπειρες κλοπών – διαρρήξεων, που καταγράφηκαν στην Αττική, ενώ σημειώνεται μικρή αύξηση σε όλη την επικράτεια και στη Θεσσαλονίκη.

Πιο συγκεκριμένα:

59 περισσότερες απόπειρες σε όλη την Επικράτεια

(2.513 απόπειρες έναντι 2.454)
91 λιγότερες απόπειρες στην Αττική

(1.450 απόπειρες έναντι 1.541)
25 περισσότερες απόπειρες στη Θεσσαλονίκη

(406 απόπειρες έναντι 381)
Αισθητή βελτίωση καταγράφεται στις εξιχνιάσεις υποθέσεων κλοπών -διαρρήξεων στην επικράτεια και στη Θεσσαλονίκη, κατά το Α’ εξάμηνο του 2011 σε σχέση με το διάστημα Α’ εξάμηνο του 2010, ενώ μικρή απόκλιση παρατηρείται στην Αττική.

Ειδικότερα:

808 περισσότερες εξιχνιάσεις σε όλη την Επικράτεια

(8.372 εξιχνιάσεις έναντι 7.564)
827 λιγότερες εξιχνιάσεις στην Αττική

(3.423 εξιχνιάσεις έναντι 4.250)
353 περισσότερες εξιχνιάσεις στη Θεσσαλονίκη

(1.228 εξιχνιάσεις έναντι 875)

Β. Παράνομη Μετανάστευση

Το πρώτο (α΄) εξάμηνο του 2011 συνελήφθησαν συνολικά για παράνομη είσοδο και παραμονή στη χώρα 34.534 αλλοδαποί, καθώς και 336 διακινητές λαθρομεταναστών.

Σημειώνεται ότι από το Δεκέμβρη του 2010 καταργήθηκε η υποχρέωση κατοχής θεώρησης για τους πολίτες της Αλβανίας, καθώς πλέον είναι δυνατή η παραμονή τους επί τριμήνου, μόνο με τη σφράγιση της εισόδου, γεγονός που έχει συμβάλλει κατά πολύ στη μείωση των δεικτών παράνομης εισόδου από τα βόρεια χερσαία σύνορα.

Στα βορειοανατολικά χερσαία σύνορα (συνοριακή γραμμή Ελλάδας – Τουρκίας), το πρώτο (α΄) εξάμηνο του 2011 συνελήφθησαν συνολικά για παράνομη είσοδο και παραμονή στη χώρα 16.152 μετανάστες. Αντίστοιχα το πρώτο (α΄) εξάμηνο του 2010 είχαν συλληφθεί 13.266 μετανάστες.

Στο πρώτο (α΄) εξάμηνο του 2011 υποβλήθηκαν 4.482 αιτήματα ασύλου, απορρίφθηκαν σε πρώτο (α΄) βαθμό 3.628 και εκδόθηκαν 248 θετικές αποφάσεις. Στις θετικές αποφάσεις περιλαμβάνονται οι αποφάσεις παροχής ασύλου, ανθρωπιστικού καθεστώτος κι επικουρικής προστασίας.

Αντίστοιχα, στο πρώτο (α΄) εξάμηνο του 2010 υποβλήθηκαν 4.701 αιτήματα ασύλου, απορρίφθηκαν σε πρώτο (α΄) βαθμό 2.089 και εκδόθηκαν 57 θετικές αποφάσεις.

Τέλος, το Α’ εξάμηνο του 2011 πραγματοποιήθηκαν συνολικά 7.723 επιστροφές παράνομων μεταναστών. Από αυτές οι 4.698 περιπτώσεις αποτελούν αναγκαστικές επιστροφές προς άλλες χώρες και οι 3.025 επαναπροωθήσεις.



Γ. Στατιστική απεικόνιση της Αστυνομικής Αντίδρασης

Κατά το πρώτο (α΄) εξάμηνο του 2011

Συνελήφθησαν συνολικά 82.206 άτομα για διάφορες παραβάσεις πλημμεληματικού και κακουργηματικού χαρακτήρα, που αφορούν στα αδικήματα της ανθρωποκτονίας, της ληστείας, των κλοπών – διαρρήξεων, την κατοχή και διακίνηση ναρκωτικών ουσιών, εκβίαση, ηλεκτρονικά εγκλήματα, για καταδικαστικές αποφάσεις κ.λπ.. Ειδικότερα:

*Στην ένδειξη «ΛΟΙΠΑ» περιλαμβάνεται και ο αριθμός των συλληφθέντων για παράνομη είσοδο/παραμονή στη χώρα.

Εξαρθρώθηκαν 232 συνολικά σπείρες και εγκληματικές οργανώσεις, ύστερα από πολυήμερες και στοχευμένες αστυνομικές έρευνες και επιχειρήσεις, που αφορούν σε όλο το φάσμα του κοινού και οργανωμένου εγκλήματος.

Σε αυτές συγκαταλέγονται σπείρες που διέπρατταν κλοπές και διαρρήξεις σε σπίτια, οχήματα και πεζούς, καθώς και πολυμελείς εγκληματικές οργανώσεις που διέπρατταν εγκλήματα βίας σε βάρος ιδιοκτητών καταστημάτων και άλλων επιχειρηματικών δραστηριοτήτων. Επίσης, εξαρθρώθηκαν εγκληματικές οργανώσεις που διακινούσαν μεγάλες ποσότητες ναρκωτικών ουσιών. Ειδικότερα:

Εξιχνιάστηκαν 11.791 υποθέσεις , ύστερα από μεθοδικές και συστηματικές αστυνομικές έρευνες, που αφορούν σε όλο το φάσμα του κοινού και οργανωμένου εγκλήματος, όπως εγκλήματα βίας, εγκλήματα κατά της ζωής και της περιουσίας, κλπ.

Κατασχέθηκαν, σε διάφορες αστυνομικές έρευνες, μεταξύ άλλων, μεγάλες ποσότητες ναρκωτικών ουσιών και όπλων διαφόρων τύπων, κ.λπ. Παρατίθενται ενδεικτικά τα παρακάτω:

* Ηρωίνη: 104 κιλά περίπου
* Κοκαΐνη: 14 κιλά
* Πιστόλια – περίστροφα, REPLICA , κρότου, κυνηγετικά όπλα κλπ.: 1.013
* Φυσίγγια διαφόρων διαμετρημάτων και τύπων όπλων: 61.728
* Κάνναβη: 5 τόνοι και 192 κιλά
* Δενδρύλλια κάνναβης: 10.968
* Δισκία ναρκωτικών: 29.459
* Μαχαίρια, γκλοπ, κλπ: 1.566
* Κλεψίτυποι Ψηφιακοί δίσκοι: 128.979
* Χρηματικό ποσό: 1.394.820 ευρώ

kipoka.wordpress.com

ΗΘΗ ΚΑΙ ΕΘΙΜΑ ΤΟΥ 15ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ

 

Μια από τις μεγαλύτερες γιορτές της Ορθοδοξίας είναι η 15η Αυγούστου, ημέρα της Κοίμησης της Θεοτόκου. Στον ελληνικό λαό η επίκληση της Παναγίας είναι η περισσότερο καθιερωμένη. Η Παναγία διεκδικεί τα περισσότερα προσωνύμια που προέρχονται από:
- τον τρόπο αγιογραφίας της Εικόνας Της (π.χ., Βρεφοκρατούσα, Γλυκοφιλούσα)
- τη θεολογική ιδιότητα (π.χ., Ελεούσα, Κυρά, Μεγαλόχαρη)
- την παλαιότητα του εικονίσματός Της (π.χ., Μαυριώτισσα, Γερόντισσα)
- τον τρόπο εύρεσης της εικόνας Της (π.χ., Θεοσκέπαστη, Σπηλαιώτισσα, Πλατανιώτισσα, Πορταΐτισσα, Μυρτιδιώτισσα, Φανερωμένη)
- τον τόπο προέλευσης της εικόνας (π.χ., Αθηνιώτισσα, Αργοκοιλιώτισσα, Βατοπεδινή, Πολίτισσα).
Τέλος, απαντώνται προσωνύμια που δίνονται ανάλογα της εποχής και των εργασιών που συμπίπτει η εορτή της (π.χ., Φλεβαριανή, Μεσοσπορίτισσα, Ακαθή - εκ του Ακάθιστου ύμνου).
Οι εικόνες της Παναγίας βρέθηκαν σε πολλές περιπτώσεις με θαυματουργό τρόπο και απετέλεσαν κίνητρο για τη δημιουργία Ιερών Ναών στη χάρη Της. Χιλιάδες πιστών συρρέουν κάθε χρόνο για να προσκυνήσουν την εικόνα και να παρακαλέσουν για τη βοήθειά Της.
Οι εκκλησίες και τα μοναστήρια που είναι αφιερωμένα στη Θεοτόκο, υποδέχονται υπέρλαμπρα τους επισκέπτες του 15αύγουστου.
Η ημέρα που είναι αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου δεν είναι στις περισσότερες περιπτώσεις μέρα πένθους για μια αγαπημένη γυναίκα που «έφυγε», αλλά γιορτή χαράς και αγαλλίασης για το σμίξιμο της μητέρας με τον αγαπημένο της γιο, την άνθηση της φύσης, την πλημμύρα των συναισθημάτων, την επιστροφή των ανθρώπων στη γενέθλια γη τους.
Σε κάθε περιοχή της Ελλάδας, υπάρχει ένα τελετουργικό που συνδέεται με την ημέρα αυτή. Ήθη και έθιμα αιώνων αναβιώνουν το 15αύγουστο με πιο χαρακτηριστικά τα εξής:
Ημαθία (Καστανιά) - Παναγία Σουμελά
Χιλιάδες πιστοί από όλη την Ελλάδα αλλά και το Εξωτερικό συρρέουν κάθε χρόνο και στις εκδηλώσεις που γίνονται στην Παναγία Σουμελά, την ιστορική εκκλησία που βρίσκεται στις πλαγιές του Βερμίου, κοντά στο χωριό Καστανιά.
Η εκκλησία κτίστηκε το 1951 από τους πρόσφυγες του Πόντου, στη μνήμη της ιστορικής ομώνυμης Μονής, τα ερείπια της οποίας βρίσκονται στο όρος Μελά, κοντά στην Τραπεζούντα του Πόντου. Εδώ φυλάσσεται η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας, που είναι φιλοτεχνημένη από τον Ευαγγελιστή Λουκά.
Μετά τον μέγα εσπερινό της παραμονής γίνεται η λιτάνευση της Αγίας Εικόνας και στη συνέχεια ακολουθούν καλλιτεχνικές εκδηλώσεις με ποντιακά συγκροτήματα, ενώ ανήμερα της Παναγίας γίνεται η περιφορά της Αγίας Εικόνας, την οποία ακολουθεί πλήθος πιστών.
Στο αποκορύφωμα της μεγάλης γιορτής της χριστιανοσύνης, ποντιακά συγκροτήματα από την Μακεδονία προσφέρουν μοναδικές στιγμές με παραδοσιακούς σκοπούς και πολύωρο γλέντι.

Κοζάνη (Σιάτιστα) - Παναγία Μικρόκαστρου
Το έθιμο των καβαλάρηδων προσκυνητών έρχεται από την τουρκοκρατία, όταν αποτελούσε μια ευκαιρία στους σκλαβωμένους να δείξουν τη λεβεντιά και τον πόθο τους για λευτεριά.
Στις 14 και 15 Αυγούστου όλη η Σιάτιστα δονείται στους ρυθμούς των χάλκινων και του ασταμάτητου γλεντιού.
Την παραμονή της γιορτής οι πλατείες Χώρας, Γεράνειας και η γειτονιά του Μπούνου συγκεντρώνουν τις παρέες των καβαλάρηδων, οι οποίοι παρασύρουν Σιατιστινούς και επισκέπτες στο γλέντι.
Ανήμερα του Δεκαπενταύγουστου, οι καβαλάρηδες ξεκινούν το πρωί για να προσκυνήσουν την εικόνα της Παναγίας στο φερώνυμο Μοναστήρι που βρίσκεται στο Μικρόκαστρο. Το μεσημέρι οι παρέες των καβαλάρηδων με τα καταστόλιστα άλογα μπαίνουν επιβλητικά στη Σιάτιστα και στην πλατεία της Χώρας τους επισκέπτονται αρχές και λαός.
Το γλέντι συνεχίζεται στις πλατείες της Χώρας και της Γεράνειας, στην πλατεία του Δημαρχείου, αλλά και στις γειτονιές της Σιάτιστας μέχρι αργά το βράδυ.

Έβρος (Φέρες) - Παναγία Κοσμοσωτήρα
Και στις Φέρες Έβρου, η Παναγία έχει την τιμητική της, το απόγευμα του Δεκαπενταύγουστου όταν, με επίκεντρο την εκκλησία της Παναγίας της Κοσμοσώτηρας, τελείται μέγας πανηγυρικός εσπερινός.
Από το ναό ξεκινά μια από τις πιο συγκινητικές λιτανείες της ιερής εικόνας, ενώ οι εορταστικές εκδηλώσεις ξεπερνούν το στοιχείο της θρησκευτικής κατάνυξης και απογειώνονται με τα κέφια των ανθρώπων.

Ιωάννινα (Ζαγοροχώρια)
Ξακουστά σε ολόκληρη την Ελλάδα είναι τα πανηγύρια της Παναγίας που γίνονται τον Δεκαπενταύγουστο στα Ζαγοροχώρια. Σε χωριά όπως η Βίτσα και το Τσεπέλοβο, οι εκδηλώσεις στη μνήμη της Κοίμησης της Θεοτόκου είναι τριήμερες και προσφέρουν την ευκαιρία για ατελείωτο γλέντι με παραδοσιακούς ηπειρώτικους χορούς.
Κι ενώ οι δύο πρώτες ημέρες το γλέντι είναι ανοιχτό για όλους, την τρίτη και τελευταία ημέρα της χαράς και του κεφιού, τον πρώτο λόγο έχουν οι ντόπιοι, με τοπικούς σκοπούς και ηπειρώτικους χορούς.

Ιωάννινα (Παλαιόπυργος Πωγωνίου) - Κοίμηση της Θεοτόκου
Στον Παλαιόπυργο, το πανηγύρι οργανώνει Πολιτιστικός Σύλλογος του χωριού. Το μεσημέρι, μετά το φαγητό, το οποίο γίνεται στον προαύλιο χώρο της εκκλησίας, ακολουθούν τα «ντολιά», ένα έθιμο το οποίο γίνονταν και παλιά και συνεχίζεται και σήμερα.
Κατά το έθιμο η εντολή ντολή -ντολιά δίνεται από τον «ντολή πασά» που ορίζεται κάποιος από τους μεγαλύτερους, και παίρνοντας το ποτήρι του με το κρασί θα το τσουγκρίσει με έναν παρευρισκόμενο (κάποιο ξένο καλεσμένο, τον παπά κ.α.). Θα πιεί τρία ποτήρια ή τρείς φορές και θα τα αφιερώσει κάθε φορά και σε διάφορους ζητώντας από τους οργανοπαίκτες να παίξουν ένα τραγούδι.
Ύστερα οι υπόλοιποι με την σειρά που ορίζει ο «ντολή πασάς» αφιερώνουν τις ευχές τους όπου θέλει ο καθένας ζητώντας και από ένα τραγούδι. Ένας και από τους σκοπούς αυτού του εθίμου ήταν να διαλύονται και οι μικροπαρεξηγήσεις που είχαν δημιουργηθεί και να υπάρχει ομόνοια μεταξύ των χωριανών.
Το βράδυ ακολουθεί παραδοσιακό πανηγύρι με τοπικές ενδυμασίες και Πωγωνήσιους χορούς. Το γλέντι διαρκεί μέχρι τις πρωινές ώρες.

Καβάλα (Θάσος) - Παναγία Θάσου
Πατάτες, ρύζι, μοσχάρι και στιφάδο περιλαμβάνει το γεύμα που παρατίθεται στο μεγάλο τραπέζι που συμμετέχουν όλοι οι πιστοί που έχουν συρρεύσει στον Ιερό Ναό της Κοίμησης της Θεοτόκου, στην Παναγία της Θάσου, στο χωριό που πήρε το όνομά του από τη Θεοτόκο.
Μετά τη λιτάνευση της εικόνας, που συνοδεύεται από πολυμελή μπάντα, όλοι μαζεύονται στο προαύλιο της εκκλησίας, με σκοπό να φουντώσει το γλέντι, με χορούς από όλη την Ελλάδα, μεζέδες, κρασί.
Μαγνησία (Σκιάθος) - Επιτάφιος Παναγίας
Στο νησί της Σκιάθου το Δεκαπενταύγουστο, χιλιάδες προσκυνητών συρρέουν από ολόκληρο το νησί αλλά και τα γειτονικά μέρη όπου την παραμονή της γιορτής, το βράδυ, όπου γίνεται η έξοδος του επιτάφιου της Παναγίας μέσα σε μια ατμόσφαιρα μοναδικής κατάνυξης, υπό την συγκινητική μελωδία των εγκωμίων της Θεοτόκου που ψάλλουν όλοι μαζί οι Σκιαθίτες.

Λέσβος (Αγιάσος) - Παναγία Αγιασώτισσα
Στην ενδοχώρα της Λέσβου, στην γραφική κωμόπολη της Αγιάσου, ο Δεκαπενταύγουστος αποτελεί μια ξεχωριστή εμπειρία για όλους.
Με επίκεντρο της ξακουστή εκκλησία της Παναγίας της Αγιάσου, οι πιστοί, επισκέπτες και ντόπιοι, απολαμβάνουν ένα από τα ωραιότερα πανηγύρια του ανατολικού Αιγαίου. Η ομώνυμη εικόνα είναι έργο του ευαγγελιστή Λουκά, πλασμένη με κερί και μαστίχα.
Πολλοί από τους προσκυνητές, με αφετηρία την πόλη της Μυτιλήνης, περπατούν 25 χιλιόμετρα για να φθάσουν στον αυλόγυρο της εκκλησίας, όπου και διανυκτερεύουν.
Την ημέρα της γιορτής της Παναγίας, ύστερα απ' τη καθιερωμένη λειτουργία, γίνεται η περιφορά της εικόνας γύρω από το ναό, ενώ οι εορταστικές εκδηλώσεις φθάνουν στο αποκορύφωμά τους με τις μουσικές και χορευτικές εκδηλώσεις στην πλατεία του χωριού.
Στην Αγιάσο τον Δεκαπενταύγουστο συναντά κανείς όλα αυτά που συνθέτουν την εικόνα ενός τυπικού νησιώτικου πανηγυριού, πλανόδιους πωλητές, μουσικοχορευτικά συγκροτήματα και λαϊκές ορχήστρες, ενώ τα σκωπτικά πειράγματα δίνουν και παίρνουν, συντηρώντας μια παράδοση αιώνων.

Κυκλάδες (Τήνος) - Παναγία της Τήνου
Το προσκύνημα στην Παναγία της Τήνου είναι, ίσως, το μεγαλύτερο θρησκευτικό προσκύνημα του Ελληνισμού. Στο νησί που είναι απόλυτα ταυτισμένο με την Παναγιά του, συγκεντρώνονται κάθε χρόνο χιλιάδες πιστοί, όχι μόνο από την Ελλάδα, για να προσκυνήσουν την θαυματουργή εικόνα της Παναγίας, στην Εκκλησία της Μεγαλόχαρης και ν' αποθέσουν τα τάματά τους.
Η εικόνα των πιστών που ανεβαίνουν τα σκαλοπάτια, μέχρι την εικόνα, γονατιστοί είναι από τις πιο χαρακτηριστικές. Η περιφορά του επιταφίου της Παναγίας γίνεται όπως στον Επιτάφιο του Χριστού, τη Μεγάλη Παρασκευή, με τους χιλιάδες πιστούς να ακολουθούν με αναμμένα κεριά.
Το πανηγύρι διαρκεί έως τις 23 Αυγούστου, στα εννιάμερα δηλαδή της Παναγίας, ενώ, παράλληλα με τις εκδηλώσεις για την Κοίμηση της Θεοτόκου, στο νησί γιορτάζεται και η επέτειος της βύθισης του αντιτορπιλικού Έλλη από τους Ιταλούς, που έγινε λίγο πριν ξεσπάσει ο πόλεμος με τους Ιταλούς, τον δεκαπενταύγουστο του 1940.

Κυκλάδες (Πάρος) - Παναγία Εκατονταπυλιανή
Από τις εντυπωσιακότερες εκκλησίες του Αιγαίου, ο παλαιοχριστιανικός ναός της Εκατονταπυλιανής, βρίσκεται στην Παροικιά, την πρωτεύουσα της Πάρου και είναι από τους αρχαιότερους και καλύτερα διατηρημένους χριστιανικούς ναούς.
Σύμφωνα με την παράδοση, χτίστηκε εξαιτίας ενός τάματος της Αγίας Ελένης. Πιστοί από ολόκληρη την Ελλάδα συγκεντρώνονται εδώ τον Δεκαπενταύγουστο για να προσκυνήσουν την εικόνα της Παναγίας της Εκατονταπυλιανής (17ου αιώνα) και να πάρουν μέρος στις εορταστικές εκδηλώσεις.
Μετά την καθιερωμένη περιφορά του επιταφίου, ξεκινά το μεγάλο πανηγύρι των ανθρώπων, που το γλεντάνε μέχρι τις πρωινές ώρες, με παραδοσιακή μουσική, παριανό κρασί και ντόπιους μεζέδες. Την ίδια ώρα, στο λιμανάκι της Νάουσας της Πάρου η νύχτα γίνεται μέρα, όταν δεκάδες καΐκια προσεγγίζουν την προβλήτα με αναμμένα δαδιά.
Οι συγκεντρωμένοι, εντυπωσιασμένοι από το θέαμα, περιμένουν την κορύφωση, με την άφιξη των «πειρατών» στο λιμάνι για την έναρξη της γιορτής με νησιώτικους χορούς, και πρώτο και καλύτερο τον Mπάλο.

Κυκλάδες (Κουφονήσια) - Με τα καΐκια στην Παναγιά
Τον Δεκαπενταύγουστο γιορτάζει η Παναγία στο εκκλησάκι της στο Κάτω Κουφονήσι. Μετά τη λειτουργία προσφέρεται φαγητό από τους κατοίκους και κατόπιν μεταφέρονται με τα καΐκια τα οποία κάνουν αγώνες για το ποιος θα περάσει τον άλλο στο Πάνω Κουφονήσι.
Με την επιστροφή ντόπιοι και ξένοι το γλεντάνε μέχρι πρωίας στα μαγαζιά του νησιού, με μουσική, κρασί, ούζο και θαλασσινούς μεζέδες για τους οποίους έχουν φροντίσει οι ψαράδες.

Δωδεκάνησα (Κάρπαθος) - Παναγία στην Όλυμπο
Για τους πιο ταξιδεμένους, που έχουν αψηφήσει την απόσταση και τις δυσκολίες στην πρόσβαση, το πανηγύρι της Κοίμησης της Θεοτόκου, στην Όλυμπο της Καρπάθου είναι από τα πιο κατανυκτικά.
Εδώ, στην Όλυμπο, οι λειτουργίες είναι βαθιά συνδεδεμένες με το πένθος που χαρακτηρίζει αυτή την συγκυρία για τον Χριστιανισμό και το αποκορύφωμα του παραδοσιακού εορτασμού είναι ο χορός που γίνεται στη μικρή πλατεία, μπρος στην εκκλησιά της Παναγίας, με τους οργανοπαίκτες να παίζουν τον Κάτω Χορό, αργόσυρτο και με σοβαρή διάθεση.
Αρχικά, οι άντρες καθισμένοι στο τραπέζι και με ένα κομμάτι βασιλικό στο πέτο, τραγουδούν και πίνουν, με τη συνοδεία λαούτου και λίρας. Στη συνέχεια, και καθώς πέφτει το σκοτάδι, ξεκινά ο χορός, στον οποίο μπαίνουν, σιγά-σιγά, και οι γυναίκες ντυμένες με τις εκπληκτικής ομορφιάς και λαμπρότητας παραδοσιακές γιορτινές φορεσιές τους.
Ο χορός αργός και πάντα με σταθερό βήμα και κατανυκτική διάθεση, κρατά για ώρες και η όλη ατμόσφαιρα είναι από τις ωραιότερες που μπορεί να βιώσει ο πιστός στα πανηγύρια του Αιγαίου.

Δωδεκάνησα (Nίσυρος) - Παναγία Σπηλιανή
Ένας από τους πιο πολυήμερους και ξεχωριστούς εορτασμούς της Παναγιάς πραγματοποιείται στο νησί της Νισύρου. Εδώ γιορτάζεται το Nιάμερο της Παναγίας, που ξεκινά στις 6 Aυγούστου, γιορτή της Mεταμορφώσεως του Σωτήρος.
Tο έθιμο είναι αφιερωμένο στην γυναίκα, καθώς οι μαυροντυμένες Eννιαμερίτισσες (γυναίκες ταγμένες στην Παναγία) αναλαμβάνουν πρωταγωνιστικό ρόλο στη λατρευτική δράση. Eγκαθίστανται στο χώρο του μοναστηριού της Παναγίας της Σπηλιανής που βρίσκεται μέσα στο κάστρο των Iπποτών, προσκυνούν και καθαρίζουν τον χώρο και τα ιερά σκεύη.
Στην πραγματικότητα, διεξάγονται δύο παράλληλες λατρευτικές τελετουργίες, η επίσημη εκκλησιαστική από τους ιερείς και η ανεπίσημη με ιέρειες τις Eννιαμερίτισσες, που ακολουθούν αυστηρή νηστεία, κάνουν 300 μετάνοιες κάθε εικοσιτετράωρο και ψάλλουν.
Tην ημέρα του Δεκαπενταύγουστου, με τη λήξη της λειτουργίας, οι ιερείς λιτανεύουν την εικόνα της Παναγίας έως το χωριό για να ευλογήσει το πανηγύρι. Oι Eννιαμερίτισσες, από την άλλη πλευρά, κρατούν τους δίσκους με τα κόλλυβα και προπορεύονται, ανοίγοντας το δρόμο για την ιερή εικόνα.
Το γλέντι ξεκινά τη στιγμή που η εικόνα φτάνει στο χωριό, με τον τοπικό χορό της «κούπας», τραγούδια και άφθονο κρασί, ενώ οι Εννιαμερίτισσες αποσύρονται.

Δωδεκάνησα (Πάτμος) - Επιτάφιος Παναγίας
Στο νησί της Πάτμου, το νησί της Ορθοδοξίας, όπου τα πάντα περιστρέφονται γύρω από το ιστορικό μοναστήρι της Αποκάλυψης, οι μοναχοί του τηρούν το έθιμο του επιταφίου της Παναγίας, ένα έθιμο με βυζαντινές καταβολές.
Ο χρυσοποίκιλτος επιτάφιος της Παναγίας περιφέρεται στα σοκάκια του νησιού σε μεγαλοπρεπή πομπή, ενώ οι καμπάνες του μοναστηριού και των άλλων εκκλησιών ηχούν ασταμάτητα.

Δωδεκάνησα (Κάσος) - Κοίμηση της Θεοτόκου
Ένα ακόμη χωριό με το όνομα Παναγία είναι ο τόπος του μεγαλυτέρου πανηγυριού της Κάσου, κάθε Δεκαπενταύγουστο. Στην τοπική εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου τηρούνται, κάθε χρόνο, όλα τα πατροπαράδοτα έθιμα κατά τον εορτασμό του Δεκαπενταύγουστου.
Εκατοντάδες Κασιώτες απ' όλη την Ελλάδα, αλλά και μετανάστες όλες τις γωνιές του κόσμου, συρρέουν στο νησί, μαζί με τους ξένους επισκέπτες, για να προσκυνήσουν στην Παναγία, να γλεντήσουν με τα πατροπαράδοτα έθιμα και να δοκιμάσουν κασιώτικα ντολμαδάκια και πιλάφι.

Δωδεκάνησα (Λειψοί) - Παναγία του Χάρου
Στο Μοναστήρι της Παναγίας στους Λειψούς, η Παναγία δεν κρατάει το Θείο Βρέφος αλλά τον Εσταυρωμένο Χριστό, σε μια εικόνα μοναδική στην χριστιανική παράδοση. Η Παναγία του Χάρου γιορτάζει στις 23 Αυγούστου, δηλαδή στα εννιάμερα της Παναγίας.
Σύμφωνα με το έθιμο, που τηρείται από το 1943, τοποθετούνται την άνοιξη κρινάκια γύρω από την εικόνα τα οποία στη συνέχεια ξεραίνονται και ανθίζουν ξανά, τον Αύγουστο.

Kεφαλονιά - Παναγία η Φιδούσα
Πλήθος πιστών συγκεντρώνεται κάθε χρόνο στην αυλή της Iεράς Mονής της Παναγιάς της Φιδούς στην περιοχή Mαρκόπουλου, Kεφαλονιάς για να δουν τα «φιδάκια της Παναγίας». Kάθε 15 Aυγούστου τα μικρά φιδάκια εμφανίζονται στο καμπαναριό και η εκκλησιαστική επιτροπή τα μεταφέρει στο προαύλιο του Iερού Nαού.
Σύμφωνα με την παράδοση, τα φιδάκια φέρνουν καλή τύχη στο νησί και αν δεν εμφανιστούν, ο οιωνός είναι κακός, όπως έγινε, για παράδειγμα, την χρονιά των μεγάλων σεισμών, μερικές δεκαετίες πριν.
πηγή

ΟΙ ΠΡΟΒΟΚΑΤΟΡΕΣ ΔΕΝ ΚΡΥΒΟΝΤΑΙ ΠΑΝΤΑ ΣΤΙΣ ΣΚΙΕΣ

Είναι γνωστό πως οι προβοκάτορες δεν κρύβονται πάντα στις σκιές. Για την ακρίβεια, σπάνια κρύβονται για να μην γίνουν αντιληπτοί. Η πιο συνηθισμένη τους τακτική είναι να λειτουργούν θρασύτατα μπροστά μας, προκειμένου να αποφύγουν τις υποψίες. Δεν είναι λίγες οι φορές που εμφανίζονται ως προφήτες προκειμένου να κατορθώσουν να δημιουργήσουν το κατάλληλο κλίμα για να βρεθούν οι «χρήσιμοι ηλίθιοι» που θα ολοκληρώσουν εκείνα που άλλοι στρατηγικά σχεδίασαν και τοποθέτησαν στην σκηνή του «δράματος».

Έτσι, διαβάζουμε σήμερα:

«Κινητικότητα υπάρχει τις τελευταίες ημέρες στην ΕΥΠ καθώς πληθαίνουν οι πληροφορίες (κυρίως μέσω της βρετανικής πρεσβείας) για τον φόβο συγκρούσεων ανάλογων με αυτών στο Λονδίνο στην Αθήνα. Σύμφωνα με πηγές, περίπου 17.000 μετανάστες βρίσκονται αυτή τη στιγμή στην Αθήνα χωρίς καν εργασία, ουσιαστικά πεινώντας. Αποτέλεσμα είναι, η υπολογίσιμη πιθανότητα δημιουργίας παρόμοιων εντάσεων».

Άριστα καταρτισμένοι δημοσιογράφοι; Ασφαλώς όχι. Αυτές οι πληροφορίες, εφόσον υφίστανται, βρίσκονται ήδη στο Ελληνικό υπουργείο Εσωτερικών μέσω του Βρετανού Πρέσβη στην Ελλάδα. Προς τι λοιπόν η «αποκάλυψη» της πληροφορίας; Ποιόν και πως εξυπηρετεί κάτι που είναι λογικά αναμενόμενο και όχι εισαγόμενο(όπως θέλει να μας πείσει το καλό κυβερνο-παπαγαλάκι), αφού είναι γνωστό πως τα μέτρα της κυβέρνησης Παπανδρέου θα συναντήσουν πάρα πολύ ισχυρές λαϊκές αντιδράσεις από τις αρχές του Σεπτεμβρίου;

Το δημοσίευμα αυτό αποτελεί «λίπασμα» για μελλοντική δημοσιογραφική επιτυχία, την οποία καταφανέστατα θέλουν να δημιουργήσουν με την μορφή «προφητών» και πολύ καλά πληροφορημένου «δικτύου ενημέρωσης». Δηλαδή, το δημοσίευμα στοχεύει στις… διαφημίσεις!

Δυστυχώς, όμως, αποτελεί και απαύγασμα ηλιθιώδους προβοκάτσιας, αφού είναι δεδομένο πως θα λειτουργήσει στους εξοργισμένους πολίτες είτε δημιουργώντας φόβο είτε προκαλώντας τέτοιου είδους οργή που θα προκαλέσει μεγάλα –και ίσως αιματηρά- προβλήματα.

Εκ του ασφαλούς, λοιπόν, το δημοσίευμα προκαλεί επικίνδυνη οργή, προκειμένου να εισπράξει το ενημερωτικό μέσο φήμη, αλλά και πιθανότατα κρατική διαφήμιση… αφού πρώτη η κυβέρνηση Παπανδρέου επιθυμεί για τον Σεπτέμβριο την δημιουργία κλίματος βίας εκ μέρους των οργισμένων πολιτών. Και η κυβέρνηση επιθυμεί (διακαώς) κάτι τέτοιο, επειδή θα μπορέσει να χρησιμοποιήσει και στη συνέχεια να εκμεταλλευθεί (επικοινωνιακά αλλά και πολιτικά) την λαϊκή οργή που έτσι κι αλλιώς υπάρχει. Η κυβερνητική βία είναι οργανωμένη, πολύ καλά σχεδιασμένη και χρησιμοποιεί ποικίλα όπλα για να επιφέρει τα μέγιστα οφέλη στους κρατούντες την εξουσία. Τα δημοσιεύματα αυτού του είδους αποτελούν "βούτυρο στο ψωμί" εκείνων που θέλουν να παίξουν στο "γήπεδό" τους. Τα δε παπαγαλάκια φροντίζουν για το "στήσιμο" του αγώνα... Ποιός είπε ότι μόνο στο ποδόσφαιρο υπήρχε παράγκα;

Θέλαμε να πιστεύουμε πως με το συνεχώς διογκούμενο αρνητικό κλίμα και την μεταβολή των αγανακτισμένων σε εξοργισμένους πολίτες, κάποιοι δημοσιογράφοι θα ήταν περισσότερο προσεκτικοί στις αναφορές τους για πιθανή ανάμιξη μυστικών υπηρεσιών, αγνώστου ταυτότητας "πιθανών" πληροφοριών, λαθρομεταναστών και άλλων «υλικών» που αρέσκεται να χρησιμοποιεί και ο τελευταίος κυβερνο-προβοκάτορας. Δυστυχώς, κάποιοι επιμένουν στην τρομολαγνεία, αδιαφορώντας για τα κοινωνικά αποτελέσματα των γραφομένων τους. Τώρα, απλά ευελπιστούμε πως θα συνετιστούν και πως την ύστατη στιγμή θα επαναφέρουν εαυτούς στον δρόμο της λογικής και της σοβαρότητας που απαιτεί η χώρα…

Κωνσταντίνος

ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΝΑ ΣΤΗ ΣΜΥΡΝΗ ΕΓΙΝΕ «ΣΥΝΩΣΤΙΣΜΟΣ» ΚΑΙ ΟΧΙ ΞΕΡΙΖΩΜΟΣ !!!

H  κοσμοπολίτισσα υπουργός Αννα Διαμαντοπούλου δεν ενέκρινε την αντικατάσταση της λέξης «συνωστισμός» με τη φράση «ξεριζωμός των Ελλήνων της Μικρασίας» και η κυκλοφορία του πάγωσε. Οι φήμες των διαδρόμων λένε ότι μια συνδικαλίστρια της ΠΑΣΚΕ, η οποία είναι ταυτόχρονα και συνεργάτις της Διαμαντοπούλου (και φίλη της συγγραφέως Μαρίας Ρεπούση), έπεισε την υπουργό να βάλει βέτο στη διανομή του!

 Η υπουργός Παιδείας, που βρίσκεται αυτόν τον καιρό στην πρώτη γραμμή της επικαιρότητας λόγω των αλλαγών που αποπειράται στα ΑΕΙ, δεν φοβάται πάντως ότι θα έχει την τύχη της κυρίας Γιαννάκου. Οι σχέσεις της με τους καναλάρχες είναι τέτοια ώστε να εξαφανίζεται κάθε αναφορά σε ένα θέμα που συνδέεται με τις μνήμες και τις ευαισθησίες χιλιάδων Ελλήνων, ενώ ο βασικός πολέμιος της Ρεπούση (πρόεδρος του ΛΑΟΣ) Γιώργος Καρατζαφέρης, που πρωταγωνίστησε στις επιθέσεις κατά του Καραμανλή, είναι πλέον συνοδοιπόρος με το ΠΑΣΟΚ.

 Επιπροσθέτως, η κοσμοαντίληψη του Παπανδρέου περί πολυπολιτισμού, παγκόσμιας διακυβέρνησης κ.λπ. ταιριάζει απόλυτα με τη φιλοσοφία μιας υπουργού, επί των ημερών της οποίας αφαιρέθηκε ο όρος «Εθνική Παιδεία» από την ονομασία του υπουργείου της και προωθείται η διδασκαλία της αγγλικής ως δεύτερης επίσημης γλώσσας στα σχολεία.

Η… σιγουρατζού Διαμαντοπούλου, που μπήκε στην πολιτική ως ανακάλυψη της Μαργαρίτας Παπανδρέου -το 1982, τον καιρό που μεσουρανούσαν οι περίφημες ΕΓΕΣ-, φοβάται όμως πολύ, πάρα πολύ τους πρυτάνεις που προέρχονται από τον δικό της πολιτικό χώρο και πολεμούν τον νόμο πλαίσιο με νύχια και με δόντια.

Τους φοβάται όχι μόνο γιατί μπορεί να τινάξουν στον αέρα τον φιλόδοξο σχεδιασμό της να τελειώσει μέχρι τα τέλη Αυγούστου την ψήφιση του νόμου-έκτρωμα, αλλά γιατί μόνο εκείνοι ξέρουν καλά τις πολιτικές της αδυναμίες -όπως ο συμφοιτητής της, πρύτανης του ΑΠΘ Μυλόπουλος- και γιατί μπορεί να προκαλέσουν μια ήττα που θα τσαλακώσει ανεπανόρθωτα το πολιτικό της προφίλ και θα αποδυναμώσει τις ηγετικές της φιλοδοξίες. Οι σπρωξιές που έδωσε αρχικά η οικογένεια Παπανδρέου και μετά ο Σημίτης στην καριέρα της φιλόδοξης δελφίνου ήταν μεγάλες. Με εισήγηση της Μάργκαρετ έγινε σε ηλικία 26 ετών νομάρχης Καστοριάς, όπου και έμεινε αξέχαστη για τις εκκεντρικότητές της.

 Ο τοπικός δεσπότης θυμάται ακόμη τη νεαρά Διαμαντοπούλου να καταφθάνει στην έδρα της τοπικής μητρόπολης επιβαίνοντας σε… ποδήλατο, ενώ ο μέραρχος αδυνατούσε να πιστέψει ότι η ξερακιανή μελαχρινή που οδηγούσε ένα σαράβαλο 2CV ήταν επικεφαλής των κρατικών υπηρεσιών του νομού. Ακόμη πιο θεαματική ήταν η κλοτσιά προς τα πάνω που έδωσε ο Σημίτης στη άψητη υφυπουργό Ανάπτυξης, που στις αρχές του 1995 ασχολείτο με τα προβλήματα της Softex.

Η μετακόμιση της Διαμαντοπούλου στις Βρυξέλλες, η ιδιαίτερη συμπάθεια που της έδειξε ο επικεφαλής της Κομισιόν, Ρομάνο Πρόντι, η συνεργασία με έμπειρους τεχνοκράτες, όπως ο νυν σύμβουλος του ΓΑΠ κ. Γληνός, και η καλλιέργεια σχέσεων με τη διαπλοκή έκαναν την Κοζανίτισσα να πιστεύει ότι μπορεί στο μέλλον να γίνει… χαλίφης στη θέση του χαλίφη.

Γι’ αυτό και την κρίσιμη ώρα της διαδοχής πούλησε τον Βενιζέλο για να τον βγάλει από τη μέση και ανταπέδωσε στη Μάργκαρετ τη χάρη που της έκανε στα πρώτα της βήματα. Στην πολιτική όμως έρχονται στιγμές που η κορυφή ζαλίζει και αποκαλύπτει κρυφές αδυναμίες. Επί των ημερών Διαμαντοπούλου στο υπουργείο Παιδείας, – το 1 δισ. ευρώ που είχε τάξει ο Παπανδρέου για την Παιδεία χάθηκε σε κάποια τρύπα του βαρελιού χωρίς πάτο, – μπήκε λουκέτο στα προγράμματα πρόσθετης διδακτικής στήριξης – οι πασόκοι της ΔΟΕ που φώναζαν επί Ν.Δ. το βούλωσαν, – διορίστηκαν μόνο οι μισοί αναπληρωτές, αν και είχε υποσχεθεί το αντίθετο, – έκλεισαν 1.000 σχολεία.

Εντυπωσιακός απολογισμός, ε; Οι προστάτες της υπουργού φρόντισαν όμως να μην πιεστεί το… πουλέν τους από την κριτική για την ανυπαρξία του στο νέο πόστο… Το ίδιο κάνουν και τώρα, που κατεβάζει προς ψήφιση τον νόμο-πλαίσιο. Επειδή βλέπουν ότι ο χώρος της Κεντροαριστεράς στο πανεπιστήμιο θα την πολεμήσει με πάθος, προσπαθούν να βάλουν ως ασπίδα μπροστά την αξιωματική αντιπολίτευση. Μόνο που και εκεί, παρά τις ευγένειες, την πήραν είδηση. Δεν είναι αφελείς και δεν εντυπωσιάστηκαν από την αέρινη εμφάνισή της με τα λευκά στη Συγγρού. Ο Σαμαράς, πάντοτε ευγενής με τις κυρίες, δεν την κακοκάρδισε, αλλά άφησε άλλους να την… πελεκήσουν.

Στη Ν.Δ., που ξέρουν ότι η Διαμαντοπούλου έπεισε το 2007 τον Γιώργο να κάνει πίσω για το άρθρο 16, κατάλαβαν έγκαιρα ότι η Διαμαντοπούλου επιδιώκει τη διάλυση της ΔΑΠ και το λουκέτο Πανεπιστημίων, όπως το Μακεδονίας και της Πελοπονήσου, όπου έχουν δημιουργηθεί σοβαροί κεντροδεξιοί πυρήνες. Γι’ αυτό, συναίνεση… γιοκ!

Η ειρωνεία της ιστορίας είναι ότι στην αγκαλιά της Συγγρού έχουν προστρέξει και έχουν ζητήσει μυστικά τη βοήθεια της αντιπολίτευσης στελέχη της ΠΑΣΚΕ και νυν πρυτάνεις, που το 1982 συνέταξαν τον νόμο- πλαίσιο επί Ανδρέα Παπανδρέου. Αλλά όπως τότε έτσι και σήμερα – αλλά από την ανάποδη- θα γίνει προσφυγή κατά του νόμου στο Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο με το επιχείρημα της αντισυνταγματικότητας.

 Οι παλαιοί θυμούνται ότι το ΠΑΣΟΚ «πούλησε» το θέμα της συνταγματικότητας με αντάλλαγμα να μην προχωρήσει στο ίδιο δικαστήριο η περίφημη υπόθεση της Ροδινής που έκαιγε τον τότε πανίσχυρο αντιπρόεδρο Μένιο Κουτσόγιωργα. Μπορεί, τηρουμένων των αναλογιών, να σώσει σήμερα κανείς την Αννα από το τσουνάμι των πανεπιστημιακών; Δύσκολο! Το φθινόπωρο θα δείξει πάντως

εφημεριδα ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

ΕΚΑΣΤΟΣ ΚΑΤΑ ΔΙΑΝΟΙΑΝ ΕΧΕΙ ΚΑΙ ΠΑΝΤΩΝ ΚΑΙ ΠΑΣΩΝ

Tου Nικου Γ. Ξυδακη

Το καλοκαίρι θα μας σώσει. Οχι με selective default, ευρωομόλογα, κουρέματα και ενέσεις ρευστότητας - αυτά ας έλθουν, καλοδεχούμενα. Το καλοκαίρι υπόσχεται να μας σώσει από τους μαυρισμένους εαυτούς μας, να μας φωτίσει, να μας κάψει λυτρωτικά με το φως του, να μας αγκαλιάσει στα νερά του, να μας βυθίσει στα παιδικάτα και να μας απιθώσει παρηγορητικά στη μακρά διάρκεια, σμίγοντάς μας με τη φύση σαν ύπαρξη και όχι σαν θέαμα, να μας συμφιλιώσει με τον τόπο, την ιστορία και τον κληρονόμο εαυτό μας, να μας πάρει τον στεναγμό και τον φόβο.

Την ώρα που ετοιμάζεται να με αγκαλιάσει η θάλασσα, αναθυμούμαι φευγάτα καλοκαίρια που σφράγισαν το πετσί, κεντήθηκαν στη μνήμη κι έκτοτε αναβοσβήνουν ολοένα πιο αδυνατισμένα, ολοένα πιο αγλαϊσμένα....

Σύμη, καλοκαίρι του Euro 2004, καύσωνας, εκρηκτική φασκομηλιά στο πυρωμένο διάσελο με το ξέπνοο Beverly, μεθυσμένοι διαπλέαμε έναν ωκεανό αρωμάτων και τρελών τζιτζικιών, μεθυσμένοι βουτήξαμε στα ευεργετικά νερά, κι ύστερα αφοσιώθηκα σ’ έναν μπουλούκο ίσαμε τεσσάρων ετών συστηματικά ανυπάκουο στις προσταγές του πατέρα και στις ικεσίες της πολυμωρομάνας. Ο μπουλούκος δεν άκουγε τ’ όνομά του (Θεολόγε, μη στα βαθιά! Οχι στον βράχο!), πείραζε τις ήσυχες, εύτακτες αδελφούλες του, παραπετούσε τα μπρατσάκια του, που δεν έστεκαν κιόλας στα Michelin φρατζολοχεράκια του, ξεγλιστρούσε ύπουλα σε ζαβολιές και ρίσκα. Σγουρομάλλης, έτοιμος να εκραγεί από πάχος και σκανταλιά, ο Δωδεκανήσιος Θεολόγος. Εξερράγη ο πατέρας με τα μισομαυρισμένα μπράτσα και πόδια, μέλη εργατικού που ηλιοκαίγεται καθώς δουλεύει, και κολυμπά μόνο Κυριακές. Γλίστρησε ο παχουλός θεούλης Σκάνταλος, βούλιαξε, κι ο πατέρας του αφού τον διέσωσε του ’ριξε δυο παλαμιές στον αφράτο ποπό. Πλάνταξε ο ανυπάκουος, έσκισε όλη τη βοτσαλωτή παραλία ο γόος και το παράπονό του. Εκλαιγε έως ότου τον έστρωσαν στο τραπέζι της ταβέρνας, στην παρηγόρια της τηγανητής πατάτας. Τον κοιτούσα από δίπλα, με σαργούς και παγωμένο κρασί, και καθώς αποκάρωνα, με κοιτούσε κι αυτός απορημένος που τον κοιτούσα κι έπεφτε στους κεφτέδες, με το καπέλο ριγμένο πίσω.

Εγώ βρισκόμουν παραδομένος στο φασκόμηλο: με πήγαινε πίσω, πολύ πίσω, βυθιζόμουν στο άρωμα της Σύρου, η νήσος μοσχομύριζε φασκόμηλο όταν τη συνάντησα στα ’60s, το αφέψημά του δυνατό, αψύ, υπόπικρο, δροσιστικό, πολυθεραπευτικό, πότιζε τους τοίχους μινιόν καφενείων με ονόματα από τον αιγαιακό συναξαριστή, έτσι τα φαντάζομαι πια, η Ωραία Μύκονος, η Μυροβόλος Χίος, η Ανεμόεσσα Τήνος, το Ανδριακόν, παλαιοί οίκοι λουκουμοποιίας, κότερα, ρυμουλκά και πιλοτίνες, κι όλη η αποβάθρα, περπατημένη από άνδρες κοντομάνικους και γυναίκες κλαρωτές φρεγάδες, μύριζε θυμάρι, ούζο, χταπόδι, Eau de Cologne απ’ τα κουρεία, αρμύρα λιμανίσια, σχοινιά στις δέστρες, ψαρίλα, τσιγάρα άφιλτρα και τσιγάρα βιρτζίνια των ναυτικών.

Ξαναμέθυσα με φασκόμηλο ένα θερινό απόγευμα στη Μύκονο, όταν ο περιβόητος Μίλτος, γυρολόγος-φιλόσοφος εκ Σύρου, λοταριατζής φιστικιών και μυθικών ροφών στους καφενέδες, πλασιέ μαντολάτου στο γήπεδο (δύο η χλέπα!), στρουθίον του ουρανού και αφρόψαρο του πελάγου, με τεράστιες χειλάρες και κοφτερές ατάκες αμφίστομες, σαν Αρχίλοχος και Διογένης μαζί, αυτός ο αρχαϊκός Μίλτος της Κέρου και της Δήλου, «βρέθηκα εδώ για εμπόριο, μάγκες!», δήλωσε μεγαλόπρεπα, κι απίθωσε στην πεζούλα μια κούτα Νουνού γεμάτη δεματάκια φασκόμηλο και μοσχοβόλησε η πλατεία, και τα πρότεινε προς πώληση σε έκθαμβους τουρίστες, την εποχή ανάμεσα στη χίπικη και την γκέι Μύκονο.

Να το καλοκαίρι του δαφνοστεφούς 2004, και μέσα του τόσα καλοκαίρια: Θεολόγος και φασκόμηλο, Εuro και βακχεία αμέριμνων, ανυπακοή και fl?nerie, μέθη αισθήσεων και δέσμες μνήμης, δοσίματα αδόκητα σε ακτές και εμπορειά, ξερονησίδες και ξωκλήσια, σουλάτσο, αργό ξεκούκισμα του χρόνου, απόνερα πλοίων νυκτερινών, φώτα μεσοπελάγου, φανερώσεις μεταφυσικές στην Παναγιά την Αγγελόχτιστη της Σίφνου, στο τηνιακό Σκυλαντάρ με ημισέληνο αγναντεύοντας τη βεγγαλική Μύκονο, με Περσείδες εφηβικού ρίγους στα ανοιχτά των πρωτοκυκλαδικών οικισμών του Τσούντα, με τον πύρινο δίσκο προβάλλοντα στη θάλασσα της Γυάρου, νύχτα θαυμάτων άγρυπνη στο ντεκ του Κολοκοτρώνη Καρλόβασι-Δωδεκάνησα, πευκώνες καριώτικοι και ταπεινά αρμυρίκια Ντελαγκράτσιας, στον πάγο της Εφταλούς με τις σέξι κορδέλες της Λουλούς εκ Παρισίων, στην υγρή άμμο του Πλατύ Γιαλού με τ’ αποτσίγαρα, όλα τα καλοκαίρια μας παρηγόρησαν, μας έθρεψαν και μας επανεκκίνησαν, κι όσα δεν θυμόμαστε ίσως βαθύτερα αυτά.

Αυτές τις αισθήσεις αναζητάμε πάλι, τώρα, τις λαχταράμε περισσότερο από ποτέ, παραμυθία, ζωτική μνήμη, φαντάσματα ιστορικά, συνέχεια ρωγμών. Αισθήσεις. Οι ψευδαισθήσεις ετελείωσαν.       k