Ο ΧΑΡΤΟΠΑΙΚΤΙΚΟΣ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΩΝ ΕΥΛΟΓΩΣ ΜΕΤΑΣΤΟΙΧΕΙΩΝΕΤΑΙ ΣΕ ΚΟΥΛΤΟΥΡΑ ΤΩΝ ΛΟΓΟΠΑΙΓΝΙΩΝ.

+του ΑΙΜΙΛΙΟΥ ΜΕΤΑΞΟΠΟΥΛΟΥ

Η φιλοσοφική σκέψη του 20ού αιώνα, σε ορισμένες από τις σημαντικότερες εκδοχές της, υποκατέστησε τα πράγματα με τις λέξεις και τούτο είχε μοιραίες συνέπειες. Όταν, για παράδειγμα, ρήσεις όπως εκείνη του Foucault για τον θάνατο του υποκειμένου -αν υποτεθεί ότι υπήρξε ποτέ ιστορικά το «υποκείμενο» της λογοκεντρικής παράδοσης- εκλαμβάνονταν τοις μετρητοίς, για να οδηγήσουν στο συμπέρασμα ότι οι έμβιοι άνθρωποι μπορούν να ιδωθούν ως απλά λειτουργικά στοιχεία ενός συστήματος γραφής, ενός κειμένου και των αναγνώσεων ή επαναγνώσεών του. Ούτε η γλώσσα συμπεριλαμβάνει τα πάντα ούτε η γραφή, προφανώς, συμπεριλαμβάνει τη γλώσσα. Ο πόλεμος, η παραγωγή, το σεξ δεν είναι μόνο γλώσσα ή γραφή, ούτε γίνονται κατανοητά μέσω κάποιας έννοιας της γλώσσας ή της γραφής. Έστω κι αν οτιδήποτε αποφανθούμε περί αυτών τοποοθετείται κατ᾽ ανάγκην στο εσωτερικό ενός γλωσσικού συστήματος το οποίο, με τη σειρά του, δομείται σε συνάρτηση σε συνάρτηση με μια κοσμοεικόνα. Είναι όσα, με το όνομα αυτό, αντιλαμβάνονται οι ζωντανοί, ένσαρκοι άνθρωποι όταν πολεμούν, παράγουν, συνουσιάζονται ή γράφουν. Όταν όμως μάχονται σώμα με σώμα, το αίμα τους «γράφει» ίσως την Ιστορία, αλλά δεν τη γράφει σε γραφήματα ή σε φωνήματα: την πράττει. Με τις λέξεις εκφράζει όσα ήδη «γράφτηκαν», ερήμην λέξεων, και είναι εναποτειθεμένα στα νεκροταφεία και στα ιστορικά αναγνώσματα.
Ο μεταμοντερνισμός είναι και αυτός ο παροξυσμός θρησκοληψίας, δίπλα στα gay and lesbian studies και στις πολιτισμικές σπουδές, στην αγωνία για την «ποιότητα ζωής», στη χορτοφαγία, στον «μαζικό αθλητισμό», στα συνοικιακά γυμναστήρια διακίνησης αναβολικών και φουσκωτών, στα λογοπαίγνια του Derrida, στην αναίμακτη «τρομοκρατία» του Baudrillard, στην «εννοιακή τέχνη» ή τις κατασκευές του Meuys, στα kitsch φυλαχτά των γύφτων στα πανηγύρια του Αγίου Σπυρίδωνος, στο βιντεοκλίπ με το βαθύ φιλί της Madonna στην Britney , στα ανέκδοτα από άμβωνος του Αρχιεπισκόπου Χριστόδουλου και στις κολεξιόν του Ishey Miyake, κοντά στα τρεμώδη «λαϊκά αναγνώσματα» του Paolo Coelho. Ακριβώς επειδή ο μεταμοντερνισμός είναι το σύνολο των ηγεμονικών πολιτισμικών εκφράσεων της μαζικοδημοκρατικής κοινωνίας, εντός του αναλυτικού-συνδυαστικού σχήματος σκέψης. Ο καθρέφτης, με άλλα λόγια, της κυρίαρχης μετανεωτερικής κοινωνίας: του μαζικοδημοκρατικού πολτού. Μέσα σε αυτόν ο πορτιέρης του club, ο πανεπιστημιακός, ο πολιτικός, ο ιερωμένος, η τραγουδίστρια-εταίρα, ο ποδοσφαιριστής που φορά τα string (κατά Ηλία Πετρόπουλο, «κουραδοκόφτις) της συζύγου του και ο τραπεζίτης συμψηφίζονται στο ουτιδανό, στη μηδαμινότητα του κενού και νεκρού χρόνου της μετανεωτερικότητας. Σε ένα χαρίεν και γλυκανάλατο μαυσωλείο ιδεών και αισθημάτων.
Η ανάδυση των νέων δυνάμεων, ιδιαίτερα των ασιατικών, θα επαναφέρει στο προσκήνιο το ύψιστο πρόβλημα της σπάνης των αγαθών, πρωτίστως των υδάτινων πόρων, και το ευρωπαϊκό γραφειοκρατικό-τελωνειακό μόρφωμα πιθανότατα θα εξαφανισθεί μέσα στον ανεμοστρόβιλο της πλανητικής πάλης των στερημένων για τον αφανισμό του Εχθρού. Όπως εἰχε προβλέψει ο Κονδύλης, ο 21ος αιώνας θα είναι ενδεχομένως ακόμα αγριότερος και αιματηρότερος από τον 20ό.
Η Ιστορία είναι πάντα έκπληξη, γιατί υπακούει αποκλειστικά στους νόμους της ισχύος, η φαινομενολογία των οποίων είναι ενδιάθετα ανομική – και με αυτήν την περίπου αυταπόδεικτη αλήθεια δεν αμφισβητούμε μόνο το τέλος της Ιστορίας, αλλά και την ιδέα μιας τελολογικά προσδιορισμένης Ιστορίας