NEO ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΟ ΧΩΡΙΟ ΣΤΗ ΒΟΡΕΙΟ ΕΥΒΟΙΑ

Θέλουμε την επανασχεδίαση του ανθρώπινου πολιτισμού, καθώς το σημερινό μοντέλο βρίσκεται σε βαθιά κρίση». Με αυτά τα λόγια ο 32χρονος Απόστολος Σιάνος προσπαθεί να εξηγήσει την απόφασή του να παραιτηθεί από τη δουλειά του, να αφήσει τη ζωή που είχε στην Αθήνα, για να δημιουργήσει μια πρότυπη οικολογική κοινότητα στην Εύβοια.

Στόχος της ομάδας του είναι να δημιουργηθεί μια αυτάρκης οικο-κοινότητα στο όρος Τελέθριο, η οποία θα είναι εύκολα αντιγράψιμη από οποιονδήποτε θέλει να φτιάξει κάτι αντίστοιχο στον τόπο του. Ενα αυτόνομο χωριό που θα παράγει μόνο του σχεδόν ό,τι χρειάζεται σε αρμονία με τη φύση και τον άνθρωπο. Να αποτελέσει δηλαδή ένα είδος σχολείου αυτάρκειας και ισορροπίας με το περιβάλλον.

Το εγχείρημα ξεκίνησε πριν από δύο χρόνια όταν μια ομάδα τεσσάρων νέων άφησαν τις δουλειές και τις ζωές τους και «μετακόμισαν» στο χωριό Αγιος στην Αιδηψό της Εύβοιας συνεπικουρούμενοι από πέντε ακόμη άτομα. Η αρχική γνωριμία είχε γίνει μέσω Διαδικτύου, ενώ αρκετοί ήταν και εκείνοι που δίστασαν τελικά μπροστά στη μεγάλη απόφαση. Αξιοποιώντας ένα χωράφι που ανήκει στον πατέρα του Απόστολου, δημιούργησαν καταρχήν τον χώρο όπου έχουν μέχρι στιγμής εγκατασταθεί σε σκηνές και καλλιεργώντας το φαγητό τους.

Πειραματιζόμενοι αρχικά με διάφορους τρόπους δόμησης -φιλικούς προς το περιβάλλον- όπως ξύλινα σπίτια και σπίτια από πηλό, η ομάδα κατέληξε στα Γιουρτ, ένα είδος σκηνής κατά το πρότυπο κατοικιών των νομάδων της Μογγολίας. «Η επιλογή αυτού του κτίσματος έγινε γιατί είναι το μόνο που δεν χρειάζεται πολεοδομική άδεια», εξηγεί ο Απόστολος. Αντίστοιχα, το Διαδίκτυο προσέφερε πολλές απαντήσεις σε ερωτήματα όπως «πώς να φτιάχνεις μόνος το σαπούνι» ή «πώς να διαχειρίζεσαι χωρίς να επιβαρύνεις το περιβάλλον τα απόβλητα που παράγεις».

Πραγματοποιώντας μια διεθνή διαδικτυακή καμπάνια, η ομάδα κατάφερε να συγκεντρώσει περίπου 10.000 ευρώ για την αγορά οικοπέδου στο όρος Τελέθριο στο οποίο αναμένεται να χτιστεί το οικολογικό χωριουδάκι. Ο χώρος καθαρίστηκε και περιφράχτηκε ενώ φυτεύθηκαν 400 δέντρα, αρκετά από τα οποία ωστόσο καταστράφηκαν όταν το «TelethrioProject» δέχθηκε επιδρομή από πεινασμένες -και προφανώς χωρίς οικολογική συνείδηση- κατσίκες. Προβλήματα είχαν προκύψει και σε διάφορους άλλους τομείς, αλλά λύθηκαν -συχνά με τη βοήθεια του Ιντερνετ- και εντάχθηκαν και αυτά στο «εγχειρίδιο» που αναμένεται να δημιουργηθεί για τη διάδοση της ιδέας των οικο-κοινοτήτων.

Σχέσεις εμπιστοσύνης

Σημαντική δυσκολία στην εφαρμογή του σχεδίου ήταν η δυσπιστία των ντόπιων. Η εμπιστοσύνη κερδήθηκε σε μεγάλο βαθμό με τη βοήθεια που παρείχε η ομάδα στην τοπική κοινωνία. «Εβλεπαν ότι βοηθούσαμε στα χωράφια, στο σβήσιμο των πυρκαγιών, ότι αξιοποιούσαμε κάθε τι που μας έδιναν.

Σταδιακά χτίστηκε η εμπιστοσύνη», τονίζει ο Απόστολος. Κάτοικοι παραχώρησαν και άλλα οικόπεδα στην ομάδα, ενώ, σύμφωνα με τα όσα υποστηρίζει στην «Κ» ο Απόστολος, η παρουσία τους στην περιοχή βοήθησε ώστε μερίδα της τοπικής κοινωνίας να αναθεωρήσει τις απόψεις της αλλάζοντας συμπεριφορά και στρεφόμενη, για παράδειγμα, στις βιολογικές καλλιέργειες ή στην ενασχόληση με τα κοινά.

Eνημέρωση και άλλων για παρόμοια σχέδια

Αρκετός ήταν ο κόσμος που βρέθηκε το προηγούμενο Σάββατο στον Aγιο Αιδηψού προκειμένου να ενημερωθεί για το σχέδιο Τελέθριο από πρώτο χέρι. Ανάμεσά τους ζευγάρια με παιδιά, μεσήλικες γυναίκες και νέοι που ψάχνουν έναν διαφορετικό τρόπο ζωής ή απλώς την τύχη τους. «Δούλεψα εδώ και εκεί. Δεν υπάρχει πολλά πράγματα πλέον που μπορώ να κάνω στην Αθήνα. Σκέφτομαι να πάω να ζήσω στο χωριό του παππού μου, στην Καλαμάτα.

Υπάρχει ένα μικρό χωράφι εκεί, σκέφτομαι πώς μπορώ να το αξιοποιήσω», μας λέει ένας νεαρός που επισκέφθηκε το Τελέθριο. «Σκέφτομαι πολύ καιρό να μείνω σε χωριό προκειμένου να μεγαλώσει σε καλύτερες συνθήκες το παιδί μου. Εργαζόμαστε με τη γυναίκα μου για να του εξασφαλίσουμε ένα καλύτερο μέλλον», μας λέει ένας άντρας που μεγάλωσε στη Γερμανία και επέστρεψε στην Ελλάδα «γιατί αυτό είναι το όνειρο κάθε Ελληνα μετανάστη», όπως αναφέρει.

«Δεν είναι κατάσταση αυτή, αγοράζεις προϊόντα από το σούπερ μάρκετ και αντιλαμβάνεσαι ότι το μισό βάρος από αυτά είναι σκουπίδια που πετιούνται αμέσως. Δεν μπορεί να επιβιώσει με αυτό τον τρόπο ο πλανήτης και η ανθρωπότητα, κάτι πρέπει να αλλάξει» επισημαίνει ένας νεότερος. Μεγαλύτεροι επισκέπτες παίρνουν τον λόγο, μιλώντας για κρίση, ψυχολογικά προβλήματα, αποξένωση, αρρώστιες. Παραδίπλα νεαροί συζητούν με δύο κοπέλες χαμογελώντας δειλά. Εκμεταλλευόμενα την ολιγόλεπτη έλλειψη παρακολούθησης, πιτσιρίκια βρίσκουν την ευκαιρία να τρέξουν μέσα στο χωράφι αδιαφορώντας, προς το παρόν, για το αν τα λάχανα και τα μαρούλια καλλιεργούνται με βιολογικό τρόπο.

Του Κωστα Oνισενκο για την καθημερινή